جایگاه قواعد اخلاقی در داوری اختلافات تجاری شرکت‌ها

زمینه و هدف: امروزه شرکت‌های تجاری تمایل زیادی به حل و فصل اختلافات خود از طریق داوری دارند. یکی از مسائلی که داور یا داوران منتخب آن‌ها باید همواره به آن توجه داشته باشند، رعایت اصول و تعهدات اخلاقی است، زیرا عدم توجه به این موضوع از یکسو می‌تواند موجب سلب اعتماد از داوران شده و از دیگرسو، موجبی برای ابطال رای داور باشد.روش: مقاله کنونی با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و سایر منابع در دسترس، جایگاه اخلاق در داوری اختلافات تجاری شرکت‌ها را مورد بررسی قرار داده است.ملاحظات اخلاقی: در تمامی مراحل نگارش مقاله، صداقت و امانتداری رعایت شده است و تمام مطالب برگرفته از آثار علمی دیگر، همراه با ارجاع دقیق به منابع می‌باشد.یافته‌ها: یافته‌های این مقاله دلالت بر آن دارد، رعایت تعهدات اخلاقی از سوی داوران، به عنوان مهم‌ترین مبنای مقبولیت و مشروعیت این نهاد در نظام عدالت هر کشور شناخته شده و کدهای اخلاقی مهم‌ترین منبع تعهدات اخلاقی داوران هستند. همچنین برجسته‌ترین اصول اخلاقی که در نظام‌های قضایی آمریکا، انگلیس و استرالیا در دعاوی شرکت‌های تجاری، دادگاه‌های رسیدگی‌کننده به تصمیم یا رای داور بر آن‌ها تاکید داشته‌اند، عبارتند از: اصل استقلال و بی‌طرفی، اصل افشاگری، اصل محرمانگی و اصل تخصص که همه این موارد در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته‌اند.نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه در ایران تاکنون نسبت به تدوین کد اخلاقی برای داوری در اختلافات تجاری اقدام نشده است، ضروری است استانداردهای اخلاقی که داوران صرف نظر از قوانین و مقررات موجود باید از آن تبعیت نمایند، مشخص شود. بنابراین به نظر می‌رسد تهیه پیش‌نویس کد اخلاقی از سوی نهادهایی چون مرکز داوری اتاق بازرگانی ایران، برای داوری اختلافات تجاری با بهره‌گیری از تجارب کشورهای پیشرو در این زمینه مانند آمریکا ضروری باشد.

the place of ethical rules in arbitration of orporations' commercial disputes

background and aim: today, commercial companies have a great desire to resolve their disputesthrough arbitration. one of the issues that the arbitrator or arbitrators must always pay attention, is theobservance of ethical principles and obligations; because not paying attention to this issue, on the onehand, can cause the judges to lose trust and, on the other hand, cause the referee's verdict to be annulled.methods: the present article examines the position of ethics in arbitrating companies' commercialdisputes using descriptive-analytical methods and library and other available resources.ethical considerations: in all stages of writing the article, honesty and trustworthiness have been observed and all materials taken from other scientific works are accompanied by accurate references to sources.results: the findings of this article indicate that the observance of ethical obligations by arbitrators isrecognized as the most important basis for the acceptance and legitimacy of this institution in the justice system of any country and ethical codes are the most important source of ethical obligations of arbitrators.also, the most prominent ethical principles that have been emphasized in the us, british and australian jurisdictions in corporate litigation or arbitral tribunals are: the principle of independence and impartiality.the principle of disclosure, the principle of confidentiality and the principle of expertise, all of which are discussed in this article.conclusion: considering that no ethical code has been developed in iran for arbitration in commercial disputes, it is necessary to specify the ethical standards that arbitrators must follow regardless of existing laws and regulations; therefore, it seems necessary to prepare a draft code of ethics by institutions such as the arbitration center of the iranian chamber of commerce, to judge commercial disputes using the experiences of leading countries in this field such as the united states.