تبیین نقش میانجی اخلاق حرفه‌ای در ارتباط بین جو اخلاق سازمانی و طفره‌روی مجازی کارکنان دانشگاهی

زمینه و هدف: توجه به اخلاق در سازمان‌ها واجد اهمیت بسیاری است. از این رو پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش میانجی اخلاق حرفه‌ای در رابطه بین جو اخلاق سازمانی و طفره‌روی مجازی انجام گرفت.مواد و روش‌ها: این پژوهش از نظر راهبرد اصلی، کمی، از نظر راهکار اجرایی، میدانی و از نظر تکنیک تحلیلی، توصیفی همبستگی بود. جامعه آماری این مطالعه شامل تمامی کارکنان ستادی دانشگاه‌های جامع وابسته به وزارت علوم در چهار سطح طراز عملکرد بین‌المللی، ملی، منطقه‌ای و محلی در سراسر کشور بود. روش نمونه‌گیری از نوع خوشه‌ای چندمرحله‌ای بود. حجم نمونه با توجه به مدل kregcimorgan و با در نظرگرفتن خطای 0.05=α، 430 نفر در نظر گرفته شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌ طفره‌روی مجازی bella et al (2006 م.) (با پایایی 0.89=α)، پرسشنامه اخلاق حرفه‌ای یزدان ستا و اسدی (1395 ش.) (با پایایی 0.79=α) و پرسشنامه جو اخلاق سازمانی victor and cullen (1988 م.) (با پایایی 0.80=α) استفاده شد. روایی ابزارها با نظر اساتید علوم تربیتی و روان‌شناسی تایید گردید. داده‌ها با استفاده از دو نرم‌افزار spss 22 و lisrel. 8.50 و با روش مدل معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که مدل ارائه‌شده از برازش مناسب و مطلوبی برخوردار است (95/٢=x2/df، 0.93=gfi، 0.92=agfi، 0.91=cfi، 0.93=nfi، 0.081=rmsea) و مولفه جو اخلاق سازمانی به صورت مستقیم و غیر مستقیم از طریق مولفه اخلاق حرفه‌ای بر طفره‌روی مجازی کارکنان تاثیر معنی‌دار و معکوس دارد (0.05>p).ملاحظات اخلاقی: پس از توضیح درباره اهداف تحقیق، رضایت شفاهی از شرکت‌کنندگان اخذ گردید.نتیجه‌گیری: جو اخلاق سازمانی و اخلاق حرفه‌ای منجر به کاهش رفتار طفره‌روی مجازی کارکنان می‌گردد. از این رو لازم است در هدایت رفتار منابع انسانی (جلوگیری از بروز رفتار انحرافی طفره‌روی مجازی) به این مولفه‌ها و اثراتشان در سازمان توجه شود.