چالش‌های اخلاقی و حقوقی آیین‌نامه اتحادیه اروپا در سازوکارهای هوش مصنوعی در حوزه سلامت

زمینه و هدف: اگرچه کاربرد هوش مصنوعی در حوزه‌های مختلف، از جمله سلامت منجر به تحولات عظیمی شده است، اما کاربرد آن با چالش‌هایی همراه است که استفاده از آن را نیازمند سیاستگذاری‌های تقنینی و اجرایی می‌کند. هدف از پژوهش حاضر تبیین چالش‌های اخلاقی و حقوقی بر اساس آیین‌نامه اتحادیه اروپا در سازوکارهای هوش مصنوعی در حوزه سلامت است.مواد و روش‌ها: پژوهش کیفی حاضر به تبیین چالش‌های حقوقی و اخلاقی عملکرد هوش مصنوعی در حوزه سلامت بر اساس تحلیل آیین‌نامه عمومی حفاظت از داده‌های خصوصی اتحادیه اروپا می‌پردازد.یافته‌ها: مهم‌ترین چالش‌های موجود در سازوکار عملکرد هوش مصنوعی از نظر اخلاقی عبارت از نابرابری، تبعیض نژادی، عدم دقت در پردازش داده‌ها و ... و از نظر حقوقی عبارت از عدم مراقبت کافی در حفاظت از اطلاعات خصوصی اشخاص، عدم رعایت حریم خصوصی، و مسوولیت‌پذیری و سازوکار شناسایی و تقسیم مسوولیت در موارد وقوع خسارات ناشی از عملکرد ابزار می‌باشند. در این مقاله تلاش شده هر یک از این موارد بررسی و راهکارهای مقتضی ارائه گردد.ملاحظات اخلاقی: در تالیف مقاله حاضر تمامی اصول اخلاقی اعم از امانتداری، صداقت و اصالت متن رعایت گردیده است.نتیجه‌گیری: علی‌رغم وجود چالش‌های بیان‌شده در این پژوهش، ظرفیت‌های حقوقی مناسب در نظام حقوقی ایران برای رفع برخی دغدغه‌های مطرح‌شده وجود دارد، اما در جهت حصول وضعیت مناسب‌تر به ویژه اعمال استانداردهایی که در مقررات اتحادیه اروپا اتخاذ شده است، ضرورت دارد که برای استفاده از فناوری هوش مصنوعی به ویژه در حوزه سلامت، سیاستگذاری تقنینی از جمله تصویب قوانین کارآمد و اجرایی در خصوص کیفیت اعطای مجوز به سازمان‌های تولیدکننده این ابزارها، چگونگی جبران خسارات وارده توسط تولیدکنندگان و احقاق حقوق متضررین، آگاهی‌بخشی به مردم، کیفیت عرضه این ابزارها در بازار و شفافیت در نظام حقوقی ایران، صورت پذیرد.