تحلیل پیشگیری از جرایم زیست‌محیطی در پرتو دستورالعمل‌های سازمان ملل متحد و اصل اخلاقی پیشگیری از ضرر

زمینه و هدف:یکی از اصول بنیادین اخلاق زیستی،اصل پیشگیری از ضرر زیستی به دیگران است که یکی از جلوه های بارز ضرر زیستی ،جرایم زیست­محیطی است.هدف اصلی این نوشتار،تحلیل این اصل در پرتو رهنمودهای سازمان ملل متحد به عنوان یکی از کنشگران عرصه بین المللی است.مواد و روش­ها:این جستار به روش توصیفیتحلیلی در پرتو رهنمودهای سازمان ملل متحد به تحلیل وبررسی اصل پیشگیری از ضرر زیستی به عنوان بنیادی­ترین اصل اخلاق زیستی می­پردازد.یافته­ها:امروزه پیشگیری به عنوان یکی از مهم­ترین مقوله­های هر نظام حقوقی مطرح است.اهمیت پیشگیری از یکسو و افزایش ارتکاب جرایم زیست محیطی به عنوان جنایات علیه بشریت از سوی دیگر، سازمان ملل متحد را که به عنوان مهم­ترین کنشکر جامعه بین­المللی شناخته می­شود بر آن وا داشته است که در شورای اقتصادی اجتماعی در سال 1996 و 2002 رهنمودهای پیشگیری از جرم را جهت ترویج برنامه‌های پیشگیری از جرم در سطح ملی، به تصویب رساند. سیاست­گذاری های سازمان ملل متحد رهنمودهایی را پیش روی ما می­گذارد که اگر در عمل بتوان این اصول مطروحه را عملی نمود ،گامی مثبت و سازنده در پیشگیری از جرایم زیست­محیطی خواهیم برداشت.این اصول عبارت اند از:اصل راهبری دولت،اصل توجه به پیشگیری از جرم در سیاست­گذاری های اجتماعی و اقتصادی،اصل پیشگیری مشارکتی،پایداری و قابلیت محاسبه،دانش محوری،رعایت موازین حقوق بشری،همبستگی و تمایز.نتیجه گیری: بررسی‌های این نوشتار نشان از آن دارد که جرایم زیست‌محیطی با سایر جرایم دارای اشتراکاتی هستند که منجر به رعایت اصول کلی حاکم بر پیشگیری در برنامه‌های خاص پیشگیری از جرایم زیست‌محیطی شده است. اما باید در رعایت اصول فوق به ویژگی‌های خاص جرایم زیست‌محیطی، مرتکبین آن و بزه دیدگان جرایم زیست‌محیطی نیز توجه شود، چراکه این اصول به نحوی تعیین‌شده‌اند که بتوان آن‌ها را در رابطه با پیشگیری از همه جرایم بکار گرفت.توجه به رهنمودهای سازمان ملل متحد می­تواند تاثیر مهمی در راستای تحقق بخشیدن به اصل پیشگیری از ضرر زیستی در خصوص جرایم زیست محیطی داشته باشد.