ارائه روشی جهت واسنجی درجه اهمیت معیارهای تاثیرگذار بر مدل‌سازی تخریب سرزمین با تاکید بر تخریب پوشش گیاهی

یکی از مهم ترین چالش های بشر در قرن حاضر کاهش منابع به دلیل استفاده غیرمنطقی انسان از زمین می باشد که منجر به پدیده ای به نام تخریب سرزمین شده است. تاکنون، مدل های متفاوتی جهت ارزیابی این پدیده معرفی شده اند که پارامترها و اوزان آن ها وابسته به نظر کارشناسان می باشند. در این تحقیق سعی شده با معرفی روشی جدید پارامترهای موثر بر این پدیده، با شرایط منطقه موردمطالعه تعیین و واسنجی شوند. روش پیشنهادی، روشی داده مبنا محسوب می شود طوری که در آن اوزان پارامترها به صورت هوشمند و مبتنی بر شرایط اقلیمی و جغرافیایی منطقه، محاسبه می گردند. جهت تعیین درجه اهمیت هر یک از معیارها و رتبه بندی آن ها از الگوریتم ژنتیک و شاخص همپوشانی وزن دار استفاده شده است. برای ارزیابی، اطلاعات مربوط به منطقه نینوا واقع در کشور عراق که شامل تصاویر ماهواره ای لندست سال های 1985، 2001، 2014 و معیارهای فاصله از رودخانه، فاصله از دریاچه، فاصله از مناطق کشاورزی، فاصله از راهها، فاصله از مناطق مسکونی، ارتفاع، شیب، فاصله از قنات، فاصله از چاه آب، فرسایش، نوع اقلیم و شاخص نرمال شده تفاوت پوشش گیاهی (normalized difference vegetation index) گردآوری شد. نتایج حاصل از مدل سازی و واسنجی روش پیشنهادی با روش معمول (اعمال وزن های یکسان) مقایسه شدند. با اعمال الگوریتم ژنتیک و واسنجی نمودن اوزان، میانگین خطای پیش بینی تخریب پوشش گیاهی 0/03 به دست می آید که در مقایسه با خطای روش معمول (0/137) از کاهش چشمگیری برخوردار است. همچنین در این مرحله، ترتیب اهمیت معیارها در منطقه موردمطالعه نیز مشخص شد. به منظور اطمینان بیشتر از دقت مدل نتایج دوباره ارزیابی شد که به ترتیب از اطلاعات سال های 2001 و 2014 استفاده شد و خطای میانگین 0/053 و دقت 0/857 به دست آمد. پس از اطمینان به دقت مدل، پیش بینی تخریب پوشش گیاهی سال 2027 نیز صورت گرفت. نتایج به دست آمده از مدل ارائه شده حاکی از وضعیت بحرانی تخریب سرزمین در منطقه موردمطالعه می باشد.