کارکردهای نظریه فطرت در آرا استاد مطهری

استاد مطهری نقطه عطفی در سیر تطورات نظریه فطرت، به شمار می‌رود. برتری و عمق پژوهش‌های او در مقایسه با آرا متقدّمان، اختصاص به حوزه خاصی از مباحث فطرت ندارد و شامل عمده مباحث اساسی آن می‌شود: از مفهوم شناسی فطرت گرفته تا اقسام فطریات و طرق اثبات نظریه و کارکردهای معرفتی آن. معرفت شناسی، وجودشناسی، فلسفهدین، کلام، روان شناسی، اخلاق، فلسفه تعلیم و تربیت، فلسفه تاریخ، جامعه شناسی و فرهنگ حوزه های معرفتی است که استاد در حیطه آن در مقام پاسخ به مسایلی همچون: بنیاد علوم، مطابقت ذهن و عین، خداشناسی، اصالت انسان، الیناسیون، معادشناسی، تبیین همزادی و همراهی بشر با دین، ختم نبوت، فراگیری دعوت اسلام، تقدم روان شناسی بر جامعه شناسی و... از نظریه فطرت سود جسته است. در مجموع، کارکردهای معرفتی نظریه فطرت در آثار استاد، در مقایسه با اندیشمندان متقدم بر وی، به نحو قابل ملاحظه‌ای بسط و گسترش یافته است. این نکته را می‌توان معلول گستردگی حوزه مطالعات استاد در حوزه علوم انسانی و ذهن جوّال و تیزبین او دانست.