وضعیت سنجی و شناخت روابط «عقل معاد» و «عقل معاش» در سیرحرکت انسان

سیر تکاملی انسان متوقف به عملکرد «عقل» او می‌باشد. عقلی که از منظرهای مختلف قابلیت دسته‌بندی و تقسیم‌بندی دارد. یکی از آن‌ها، تقسیم عقل به «عقل معاد» و «عقل معاش» می‌باشد؛ «عقل معاد» متکفل راه بری ساحت معنا و «عقل معاش» متکفل راه بری ساحت ماده ی انسان می باشد؛ در این مسیر به دلایل مختلف نسبت ها و روابط گوناگونی بین آن دو نوع عقل برقرار می گردد؛ روابطی که در شرایطی منتج به سعادت و در شرایطی منتج به شقاوت انسان می گردد؛ رسالت این مقاله شناسایی انواع این روابط و دلایل به وجود آمدن آنان می باشد. این مقاله از نوع پژوهش های توصیفی بوده و از نظر هدف بنیادین می باشد و داده های مورد نیاز در آن به روش اسنادی با ابزار فیش بردازی گردآوری و پس از آن به روش کیفی اجتهادی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در این پژوهش مشخص گردید با توجه به عملکرد آن دو عقل، سه رابطه و نسبت بین آنان در طی سیر تکاملی انسان برقرار می باشد؛ رابطه ای که عقل معاد بر سایر شئون انسان سلطه ی افراطی می یابد، رابطه ای که عقل معاش بر عقل معاد و حرکت انسان چیره می‌گردد و رابطه‌ای که عقول به قاعده ی خلقتشان نسبتی برابر در حرکت انسان دارند و بین آنان رابطه ی تعادل برقرار بوده که نتیجه ی دو رابطه ی اول، شقاوت انسان و رابطه ی آخر سعادت می باشد.

status assessment and relationship recognition between intellect for hereafter and intellect for livelihood in human movement

the perfection of human life depends on applying his intellect. the intellect can be categorized and divided from different perspectives, one ofwhich is its division into intellect for hereafter and intellect forlivelihood; intellect for hereafter is responsible for guiding the field ofmeaning, and intellect for livelihood is responsible for guiding the field ofhuman matter. in this path, for different reasons, various ratios andrelationships are established between those two types of intellect.relationships that lead to true happiness under certain conditions and lead tomisery under other conditions. this article is aimed to identify the types ofthese relationships and the reasons for their emergence. this article is adescriptive, fundamental research, and the data required has been collectedby documentary method with taking notes and then analyzed by qualitativeijtihad method. in this research, it was demonstrated that according to thefunction of those two intellects, there are three relations and ratios betweenthem during the whole human life. a relationship in which intellect forhereafter dominates other human affairs, a relationship in which the intellectfor livelihood dominates the intellect for hereafter and human movement, anda relationship in which intellects share an equal proportion in humanmovement, based on their type of creation and there is a balance relationshipbetween them. the result of the first two relationships is human misery and the last relationship is happiness.