رابطه عقل و ایمان در اندیشه کی‌یرکه‌گارد و ملاصدرا

 کی‌یرکه‌گارد در مقام دفاع از ایمان مسیحی بر این باور تاکید دارد که ایمان حقیقی در گرو پایان یافتن عقل است و هیچ‌گونه استدلال عقلی را برنمی‌تابد. وی با استناد به تورات، حضرت ابراهیم× را شهسوار ایمان می‌خواند؛ زیرا تنها با خطر کردن، شورمندی و از سر خرد ستیزی، تسلیم فرمان الهی شد و مبادرت به ذبح فرزند کرد. وی دلایلی که بر مدعای پارادوکسیکال ایمان‌گرایی افراطی اقامه می‌کند، وافی به مقصود او نیست. به همین جهت ادعای او مورد انتقاد فراوانی از سوی صاحب‌نظران واقع شده است. آنچه کی‌یرکه‌گارد در خصوص اوصاف شهسوار ایمان پردازش می‌کند، فراتر از کتاب مقدس و غیر مطابق با آن است.در مقابل، صدرالمتالهین با استناد به قرآن و روایات، ایمان حقیقی را وامدار براهین عقلی و مکاشفه قلبی می‌داند. به عقیده او امور غیبی همچون معاد و مسایل آن، گرچه از طریق برهان عقلی قابل دسترسی نباشد، اما ایمان به آن از طریق تزکیه نفس و انکشاف قلبی حاصل می‌گردد. بنابراین از منظر ایشان، ایمان نه تنها ناسازگار با عقل نیست، بلکه براهین عقلی به استحکام و درجه آن می‌افزایند.این مقاله به نقد و بررسی این دو دیدگاه پرداخته و با بیان انگیزه گرایش افراطی کی‌یرکه‌گارد به ایمان‌گرایی، نارسایی‏ها و پی‌آمدهای اساسی آن را خاطر نشان می‌کند. در ادامه، تبیین می‌گردد که دیدگاه صدرالمتالهین، سازگاری عمیقی با موازین عقلی و دینی دارد. 

Relationship between reason and faith in thought of Mulla Sadra and Kierkegaard

Abdo Al ali Shokr[1]Kierkegaard is the first person who turned to radical fideism and was convinced that true faith lies within the end of reason and tolerates no rational argument. Referring to the story of Abraham (peace be upon him) and the slaughter of his son, as told by the Torah, Kierkegaard describes his lord as a cavalier of faith, who only by risking, enthusiasm and confronting intelligence, he surrendered to God’s will. The reasons he brings for the paradoxical claims of faith are not enough for his purpose. What he develops about the knight of faith is further than the context of the Torah.But Mulla Sadra; according to the Quran and the hadith; believes that the true faith indebted on the heart revelation and rational arguments. He says faith in occult matters such as the resurrection, although through rational argument not accessible, but it is possible through the cleansed and revelation heart.So from his perspective, the fait is not inconsistent with the wisdom and rational arguments, but also the rational arguments enhance the strength of the faith.This paper presents an evaluation of two approaches and illustrates the orientation stimulus of Kierkegaard on the extreme fideism. Also it points out the essential problems and consequences of Kierkegaard's view. In the end, we can see that Mulla Sadra's view makes a deep compatibility between reason and faith that will be accordance with the criteria of reason and religion          [1] Shiraz university, Shiraz, Iran.                                                                 Alishokr97@yahoo.com