فقر، احساس‌محرومیت نسبی و کیفیت‌زندگی (مطالعه موردی: شهروندان تهران)

  کاهش فقر به عنوان مهمترین هدف سیاستگذاری اجتماعی، جنبه‌های فراتر از اقتصاد و بازار را دربر می‌گیرد و ناظر به سویه‌های مختلف کیفیت‌زندگی است. در این مقاله به دنبال پاسخی برای این مساله هستیم که احساس‌محرومیت‌نسبی چه رابطه‌ای با کیفیت‌زندگی دارد. جمعیت آماری را افراد 18 سال به بالا که در سال1400 در شهر تهران ساکن بوده تشکیل داده‌اند. روش تحقیق پیمایشی و اطّلاعات با تکنیک مصاحبه رو‌در‌رو در قالب پرسش‌نامه، گردآوری شده است. حجم نمونه 404 نفر و نمونه‌ها به روش نمونه‌گیری احتمالی از نوع خوشه‌ای سیستماتیک انتخاب شده‌اند. برای داوری در باب فرضیات، از آزمون ضریب‌همبستگی‌(پیرسون، اسپیرمن)، رگرسیون چند‌متغیره و تحلیل‌مسیر استفاده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که: با کاهش ‌احساس‌محرومیت نسبی شهروندان، کیفیت‌زندگی افزایش می یابد و بالعکس. در صورتی که با افزایش بهزیستی مادی، ارزش‌های رفاهی، درآمد خانواده و طبقه اجتماعی شهروندان، کیفیت‌زندگی نیز افزایش می یابد. همچنین درآمد و پس‌انداز خانواده در دوران شیوع کووید 19کاهش یافته است. پس می توان گفت: حق برخورداری از فرصت برابر، تاثیر مستقیم بر رفاه شهروندان دارد و این تاثیر از طریق ارائه خدمات یا درآمد است. از آنجایی که فقر و ناسلامتی دو روی یک سکه‌اند و فقر، خود محرومیت و نابرابری و ناامنی می‌آفریند، پس برابر دانستن افراد در مقابل قانون، ایجاد فرصت‌های برابر برای همه در قالب توزیع امکانات و منابع بصورت یکسان، می‌تواند زمینه مناسبی را برای تحقق عدالت و افزایش کیفیت‌زندگی در جامعه فراهم آورد. 

poverty, relative deprivation and quality of life (case study: citizens of tehran)

reducing poverty, as the most important goal of social policy, includes aspects beyond the economy and the market and looks at different aspects of quality of life. in this article, we are looking for an answer to the question of what the relative deprivation has to do with the quality of life. the statistical population consists of people aged 18 and over who lived in tehran in 1400. survey research method and information has been collected by face-to-face interview technique in the form of a questionnaire. the sample size is 404 people and the samples were selected by systematic cluster type probability sampling method. evaluate the hypotheses, correlation coefficient test (pearson, spearman), multivariate regression and path analysis were used. the findings show that: by reducing the relative deprivation of citizens, the quality of life increases and vice versa. if the material well-being, welfare values, family income and social class of citizens increase, the quality of life also increases. also, the family’s income and savings have decreased during the outbreak of covid-19. so it can be said: the right to enjoy equal opportunity has a direct impact on the well-being of citizens and this impact is through the provision of services or income. since poverty and ill health are two sides of the same coin, and poverty itself creates deprivation, inequality and insecurity, therefore, considering people as equal in front of the law, creating equal opportunities for everyone in the form of distributing facilities and resources equally, can provide a suitable basis for realizing justice and increasing the quality of life in society.