رفتار مصرفکننده در جمهوری اسلامی ایران در مقایسه با رفتار اقتصادی قرآن

رفتار به‌معنی راه، روش، مشی و... در تمامی بخش‌های زندگی انسان‌ها، به‌عنوان نمایش‌دهنده روحیات، درون‌مایه و به قولی نگرش و اندیشه اوست که نمود بیرونی پیدا می‌کند، که در نگرش اسلامی خاستگاه آن فطرت است؛ آنچه در این مقاله بر آن تاکید می‌شود آن بخش از رفتارهای اقتصادی است که در قالب رفتارهای مصرفی قرار می‌گیرد. از آنجاکه قرآن اصلی‌ترین و اولین منبعی است که مسلمانان از آن متابعت می‌نمایند، ابتدا با مراجعه به تمامی114 سوره قرآن رفتار مصرفی در قالب عناوین خاص دسته‌بندی شده و در نهایت با جمع‌بندی آنها نتایج لازم از بحث ازجمله تفاوت این رفتارها با رفتارهایی که در اقتصاد متعارف از آن یاد می‌شود، همچون توجه به فطرت، سود و زیان اخروی و معنوی، مالکیت خداوند بر سود و زیان، تاثیر عوامل غیرطبیعی، توجه به وحی، رفتار منصفانه و سهل‌گیرانه و توجه به لذّت‌های معنوی مشخص می‌گردد. در بخش کاربردی برای تعیین میزان ایمان افراد از پرسشنامه سنجش دین عزّتی و برای بررسی رفتار مصرف‌کنندگان در جمهوری اسلامی ایران، از پرسشنامه محقق ساخته ناشی از نتایج بخش نظری کمک گرفته شده است؛ برای تکمیل پرسشنامه از دو روش حضوری و اینترنتی باتوجه به حجم کل جامعه ایران، تعداد 400 نمونه در دسترس انتخاب گردید. پرسشنامه‌ها در فاصله پاییز 1398 تا تابستان 1399 تکمیل شده است. که ضمن تایید رابطه ایمان با رفتار اسلامی مصرفی، اثر عواملی چون تحصیلات و سطح درآمد بر رفتار مصرفی اسلامی منفی و وضعیت تاهل، سن اثر مثبت را نشان می‌دهد؛ همین‌طور سنجه‌های مختلف (سوالات 12گانه) نشان‌دهنده انطباق رفتار اقتصادی مصرف‌کنندگان در جمهوری اسلامی ایران با رفتار مستخرجه از قرآن است.

Consumer behavior in the Islamic Republic of Iran in comparison with the economic behavior of the Quran

Behavior means the way, method, policy, etc. in all parts of human life, as a representation of spirits, the theme and, in his words, his attitude and thought, which finds an external manifestation, which in the Islamic view is the origin of nature; What is emphasized in this article is the part of economic behaviors that is in the form of consumer behaviors. Since the Qurchr('39')an is the main and first source that Muslims follow, first by referring to all 114 chapters of the Qurchr('39')an, consumer behavior is categorized in the form of specific titles, and finally by summarizing them, the necessary results of the discussion, including the difference between these behaviors and Behaviors that are mentioned in conventional economics, such as paying attention to nature, profit and loss in the hereafter and spirituality, Godchr('39')s ownership of profit and loss, the effect of unnatural factors, paying attention to revelation, fair and easy behavior and paying attention to spiritual pleasures are characterized. In the practical part, to determine the level of peoplechr('39')s faith, the questionnaire of measuring the dignity of religion and to examine the behavior of consumers in the Islamic Republic of Iran, a researchermade questionnaire based on the results of the theoretical part has been used; To complete the questionnaire from both facetoface and online methods, according to the total volume of Iranian society, 400 available samples were selected. Questionnaires were completed between autumn 1398 and summer 1399. While confirming the relationship between faith and Islamic consumer behavior, the effect of factors such as education and income level on negative Islamic consumer behavior and marital status, age shows a positive effect; Also, different criteria (12 questions) show the compliance of economic behavior of consumers in the Islamic Republic of Iran with behavior derived from the Quran.