تحلیل مضمون تصویر بازار از منظر اسلام

بازار یکی از مفاهیم مهم اقتصادی است که در جهان‌بینی اسلامی معنایی متفاوت از جهان‌بینی موجود در اقتصاد متعارف به خود می‌گیرد. مفاهیم در علوم انسانی نقش کلیدی ایفا می‌کنند به‌طوری‌که یکی از گام‌های اساسی تحول در علوم انسانی بازتولید مفاهیم محوری در رشته‌های مختلف است. عمل به توصیه‌های اسلام در حوزه اقتصاد منجر به شکل‌گیری بازار با ویژگی‌ها و تصویر ویژه‌ای می‌شود که می‌توان آن را تصویر بازار مطلوب اسلامی نامید. این نوشتار به بایسته‌های این تصویر در منابع اسلامی می‌پردازد. براین اساس ویژگی‌های تصویر بازار اسلامی از متون دینی استخراج شده و با روش تحلیل مضمون دسته‌بندی و ارائه شده است. بازار در معنای عام خود نوعی سازوکار تخصیص منابع و توزیع مواهب محسوب می‌شود که با مبادله آزادانه قرین است، اما در معنای خاص به محل انجام چنین مبادله‌ای دلالت دارد. نوع تعاملات افراد در بازار منجر به ایجاد هویتی خاص در شهر می‌شود. تصویر بازار اسلامی، به وجود آورنده هویتی متمایز در شهر اسلامی است که با هویت شهرهای غیر اسلامی تفاوت ماهوی دارد. این نوشتار به دنبال پاسخ به این مسئله است که مهم‌ترین مولفه‌هایی که منابع اسلامی در ترسیم تصویری جامع و مطلوب از بازار ارائه می‌دهند چیست؟ براساس نتایج این پژوهش درمجموع 36 مضمون اولیه، 20 مضمون پایه و 3 مضمون محوری به‌مثابه کلیدی‌ترین مولفه‌ها استخراج گردید. مهم‌ترین مولفه‌های تصویر بازار مطلوب در اسلام در سه مضمون محوری »احترام به مردم «، »شفافیت « و »عمل به احکام « قابل‌ارائه است.

Analyzing the Concept of Market Image from the Islamic Perspective

The market is one of the most important economic concepts that in Islamic worldview take on a meaning different from that of conventional economics. Concepts play a key role in the humanities as one of the fundamental steps in the evolution of the humanities is the reproduction of central concepts in the various disciplines. Practicing Islam's recommendations in the field of economics leads to the formation of a market with specific features and image that can be called the image of the desired Islamic market. This article addresses the needs of this image in Islamic sources. Accordingly, the characteristics of the Islamic market image are extracted from religious texts and categorized and presented by content analysis method. The market in its general sense is a kind of resource allocation and distribution mechanism that is freely traded, but in a specific sense implies where such a trade is made. The type of interactions people have in the marketplace creates a unique identity in the city. The image of the Islamic market creates a distinct identity in the Islamic city that is substantially different from the identity of nonIslamic cities. This article seeks to answer the question of what are the most important components of Islamic sources in drawing a comprehensive and desirable picture of the market? Based on the results of this study, 36 primary themes, 20 basic themes and 3 axial themes were extracted as the key components. The most important components of the image of a favorable market in Islam can be found in the three central themes of respect for the people , transparency and the practice of law .