بررسی دفتر مدیریت پروژه در سازمان‌های پروژه‌محور صنایع بالادستی نفت و گاز ایران و رابطه‌ی آن با موفقیت پروژه

امروزه مزایای رویکرد «مدیریت پروژه» به اثبات رسیده است، اما آمار شکست پروژه ها همچنان بالاست. بنابراین، ضرورت اتخاذ مدل های فرآیندی و ساختارهای سازمانی جدید برای بالابردن عملکرد پروژه، آشکار است. یکی از گزینه‌های مطرح برای بهبود عملکرد پروژه، «دفتر مدیریت پروژه» است. پژوهش حاضر بر مبنای رویکرد کمّی و استراتژی پیمایشی به بررسی دفتر مدیریت پروژه و کارکردهای آن و رابطه‌ی این کارکردها با موفقیت پروژه پرداخته است. جامعه‌ی آماری این پژوهش، سازمان‌های پروژه‌محور صنایع بالادستی نفت و گاز ایران است. برای تحقق این هدف دو پرسشنامه تدوین شد. پرسشنامه‌ی نخست برای گردآوری داد ه های دفتر مدیریت پروژه و پرسشنامه‌ی دوم برای گردآوری داده های موفقیت پروژه طراحی شدند. این پرسشنامه‌ها در 47 دفتر مدیریت پروژه‌ی موجود در 41 سازمان تکمیل گشت. براساس نتایج، اغلب دفاتر مدیریت پروژه دارای نقش پشتیبانی بوده‌اند؛ در نیمی از موارد، در سطح راهبردی به تمامی سازمان خدمات ارائه می‌دادند. از میان کارکردهای دفتر مدیریت پروژه، «روش‌ها و استانداردها» بیشترین و «آموزش» کم ترین سطح را داشته‌اند. اگرچه از منظر سطح فعالیت، سازمان‌های مشاور، پیمان‌کار عمومی، پیمان کار طرح و ساخت، مدیر طرح و نهایتاً کارفرما و از منظر بخش‌ اقتصادی، سازمان‌های خصوصی، نیمه‌خصوصی و نهایتاً دولتی به ترتیب دارای وضعیت مناسب‌تری از حیث موجودیت کارکردها بوده‌اند؛ اما میان آن‌ها تفاوت معناداری مشاهده نشد. از میان کارکردهای هفت‌گانه‌ی دفتر مدیریت پروژه، کارکرد روش‌ها و استانداردها بیشترین نقش را بر موفقیت پروژه داشته است.