درونی‌سازی پنجره‌های فرصت بلاکچین در صنعت بانکی ایران از طریق رویکرد نظام نوآوری فناورانه

کارکردها و سازوکارهای لازم برای تحقق درونی کردن پنجره‌های فرصت، با استفاده از رویکرد نظام نوآوری فناورانه قابل تحلیل و ارزیابی است. در همین راستا هدف از این پژوهش، استفاده از این رویکرد برای شناسایی و ارزیابی کارکردها و سازوکارهای لازم برای درونی‌سازی پنجره‌های فرصت فناوری بلاکچین در صنعت بانکی ایران است. برای تحقق این هدف از رویکرد کمی، استراتژی پژوهش پیمایش، ابزار پرسشنامه جهت گردآوری داده و تحلیل عاملی تاییدی جهت تحلیل داده‌ها بهره‌برداری شده است. نمونه آماری 80 نفر از جامعه خبرگان مسلط به صنعت بانکی و فناوری بلاکچین انتخاب شده است. در این پژوهش با مدنظر قراردادن هفت کارکرد نظام نوآوری فناورانه، میزان اثرگذاری هر یک از سازوکارهای مطرح شده برای کارکردها تعیین و اولویت‌بندی شد. یافته‌های این پژوهش، بیانگر آن است که سازوکارهایی همچون تحقیقات پروژه‏ای داخلی توسط بانک‏ها (کارکرد خلق دانش)، افزایش تنوع بازیگران و تعاملات آن‌ها (کارکرد انتشار دانش)، استفاده از پلتفرم‌های بین‌المللی به جای پلتفرم بومی (کارکرد جهت‌دهی به بازار)، پروژه‏های عملیاتی و پژوهشی داخلی (کارکرد کارآفرینی فناورانه)، لزوم تعیین جهت‌گیری توسعه بلاکچین با اخذ نظرات و نیازهای کاربران پیشرو توسط بانک مرکزی به عنوان بازیگر کلیدی (کارکرد جهت‌دهی به جستجو)، حذف موانع کسب‏وکاری (شکل دهی به بازار)، ورود فین‏تک ‏ها به توسعه کسب‏وکارها (کارکرد مشروعیت بخشی) جهت درونی‌سازی پنجره‌های فرصت بلاکچین در صنعت بانکی ایران اهمیت دارند.

Endogenizing Blockchain Windows of Opportunity in Iran’s Banking Industry through Applying Technological Innovation System (TIS) Approach

Endogenizing windows of opportunity in an industry can be analyzed and evaluated through using the Technological Innovation System (TIS) approach. In this regard, the purpose of this study is to identify and evaluate the functions and mechanisms needed to endogenize blockchain windows of opportunity in Iran’s banking industry. To this end, this paper employed a quantitative approach, survey research strategy, a questionnaire tool for data collection, and confirmatory factor analysis for data analysis. The sample is selected from experts who are proficient in the banking industry and blockchain technology. Findings of this study indicate that mechanisms such as internal project research by banks (knowledge creation function), increasing the diversity of actors and their interactions (knowledge diffusion function), using international platforms instead of local platforms (market orientation function), internal operational and research projects (technological entrepreneurship function), the need to determine the orientation of blockchain development by obtaining the views and needs of leading users by the Central Bank as a key player (search orientation function), removing business barriers (shaping market function), the entry of fintech companies into business development (legitimation function) are important for endogenizing blockchain windows of opportunity in Iran’s banking industry.