تحلیل تاریخی شکل‌گیری و توسعه خدمات توانمندسازی شرکت‌های دانش بنیان در صندوق نوآوری و شکوفایی

شرکت‌های فناور و دانش بنیان یکی از محورهای اصلی توسعه اقتصاد دانش بنیان در کشور هستند و به همین جهت سازوکارهای توانمندی‌های این شرکت‌ها دارای اهمیت می‌باشد. در دو دهه اخیر حمایت‌های نسبتاً زیاد مالی و حقوقی از این شرکت‌ها صورت پذیرفته، اما توانمندسازی مدیریتی و سازمانی آن‌ها معمولاً مغفول بوده است. بر این اساس صندوق نوآوری و شکوفایی از سال 1394 تا سال 1400 و در راستای اجرایی نمودن قانون حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری‌ها و اختراعات اقدام به ارائه خدمات توانمندسازی به شرکت‌های دانش بنیان نمود. در این مقاله از طریق روش مطالعه موردی و با بهره گیری از مستندات موجود، آمار و شواهد و انجام 21 مصاحبه نیمه ساختار یافته، به بیان روایت تاریخی شکل‌گیری و توسعه خدمات توانمندسازی، الگوها و محدودیت‌های آن از آغاز شکل گیری تاکنون پرداخته است. بر اساس یافته‌های تحقیق، سه عامل درک ضرورت وجود چنین خدماتی، وجود ساختارها و نهادهای مشابه در سطح بین‌المللی و تاکید مدیریت ارشد صندوق بر اهمیت و ضرورت ارائه خدمات توانمدسازی بر شکل‌گیری این خدمات موثر بوده‌اند. همچنین سه کاستی عدم همزمانی خدمات توانمندسازی با سایر خدمات مالی صندوق، کمبود شرکت توانمند و نیروی متخصص برای ارائه خدمات توانمندسازی و تمرکز خدمات در استان‌های برخوردار از چالش‌های پیش روی این خدمات در آینده می‌باشد. یافته‌های این مقاله دلالت‌های سیاستی برای سیاست‌گذاران اقتصاد دانش بنیان در توسعه خدمات توانمند‌سازی شرکت‌های دانش بنیان ارائه می‌نماید. 

A Historical Narrative of the Pattern of Formation and Development of Empowerment Services for New Knowledge-Based Companies in the Innovation and Prosperity Fund

Technology and knowledgebased companies are one of the main axes of developing the knowledgebased economy in the country, and therefore the capabilities of these companies are important. In the last two decades, relatively large financial and legal support has been provided to these companies, but their managerial and organizational empowerment has often been neglected. Accordingly, the Innovation and Prosperity Fund (from 2015 to 2021) has provided empowerment services to knowledgebased companies. In this article, through a case study method and using the available documents, statistics and evidences and conducting 21 semistructured interviews, the historical narrative of the formation and development of empowerment services, its patterns and limitations from the beginning to the present has been discussed. Based on the research findings, three factors: understanding the necessity of such services, the existence of similar structures and institutions at the international level and the emphasis of senior management of the fund on the importance and necessity of empowerment services have been effective in shaping these services. Also, the three shortcomings of nonsynchronization of empowerment services with other financial services of the fund are the lack of capable companies and specialized personnel to provide empowerment services and concentration of services in the developed provinces are the challenges facing these services in the future. Findings of this article have policy implications for knowledgebased economy policymakers in developing empowerment services for knowledgebased companies.