تحلیل گفتمان مدیریت و سیاستگذاری حوزه برق کشور

تامین برق به عنوان یکی از اساسی‌ترین دغدغه‌های کشور، بخش‌های مختلف آن را تحت تاثیر می‌دهد. موضوع صنعت برق از منظر رهیافتهای نظری گوناگون مورد توجه قرار گرفته است؛ اما تامّل بر ریشه‌ها و زمینه‌های گفتمانی آن و چگونگی معنادارشدن آن کمتر مورد توجه قرار گرفته است، این درحالیست که بررسی این موضوع بدون توجه به گفتمانهای حاکم ناقص و گمراه‌کننده خواهد بود. پژوهش حاضر با هدف تحلیل گفتمان مدیریت و سیاستگذاری حوزه برق کشور به مطالعه و تحلیل مستندات مختلف در این رابطه بر اساس نظریه گفتمان لاکلا و موف پردخته ‌است. بدین‌ترتیب، ابتدا مضامین و محورهای اصلی گفتمان سیاستگذاران استخراج و سپس مشخص شد که چه مضامینی دارای موقعیتی ویژه بوده و با توجه به مضامین دیگر چگونه در آن گفتمان قرار می‌گیرند. مضامین و محورهای اصلی گفتمان غالب با عنوان توسعه مبتنی بر وفور منابع فسیلی در کشور عبارت بودند از: «تامین برق پایدار»، «خودکفایی و خوداتکایی در صنعت برق»، «تامین برق به صورت اقتصادی» و «فقرزدایی و عدالت‌محوری» که حول دال مرکزی «توسعه مبتنی بر سوخت فسیلی» مفصل‌بندی شده است. تحلیل گفتمان سیاستگذاران نشان داد، آنها مسائل پیرامون تامین برق را در بافت و زمینه‌ی «گفتمان رژیم برق فسیلی» می‌بینند. بدین ترتیب تمام کنشهای آنها در چارچوب گفتمان رژیم برق فسیلی معنادار می‌شود و این گفتمان توانسته سایر خرده‌گفتمانها چه تعدیل‌گر و چه مخالف اعم از بهره وری انرژی، تجدید ساختار صنعت برق، هسته ای و تجدیدپذیر را به حاشیه براند و مفاهیم خود را مسلط و به یک هژمونی نایل گردد.

Discourse Analysis of the Country’s Electricity Sector Management and Policy Making

The present study aims to analyze the discourse of management and policymaking in the field of electricity in the country to study and analyze the text of 100 interviews, lectures, statements and quotations conducted in this regard in the years after the revolution; Based on the theory of Laclau and Moff discourse,it focuses on specific themes and their elaboration Thus, first the main themes and axes of policymakers’ discourse were extracted and then it was determined which themes have a special position and how they are placed in that discourse according to other themes. The main themes and axes of the dominant discourse entitled «Development based on the abundance of fossil resources in the country« are: «Sustainable electricity supply«, «Selfsufficiency and selfreliance in the electricity industry«, «Economic supply of electricity« and «Poverty alleviation and justice«, have been elaborated around the central slab of «fossil fuelbased development«. Analyzing the discourse of policymakers showed that they see the issues of electricity supply in the context of the «fossil electricity discourse« which is at the heart of «fossil fuel development«. In this way, all their actions become meaningful in the context of the fossil regime discourse, and this discourse has been able to marginalize other subdiscourses, whether modifying or opposing the use of this energy, restructuring the electricity, nuclear and renewable industries, and this discource masters its concepts and achieves hegemony.