اثر تنظیم کننده‌های رشد گیاهی بر باززایی گیاهچه از پینه دو رقم خربزه (cucumis melo l.) ایرانی به روش درون شیشه‌ای

خربزه یکی از گونه‌های مهم خانواده کدوئیان است که نسبت به سایرگونه‌های این خانواده، در زمینه انتقال ژن و مطالعه باززایی در شرایط درون شیشه‌ای بیشتر استفاده می‌شود. در این پژوهش نحوه تولید پینه و سپس باززایی گیاهچه‌ها، در دو رقم خربزه ایرانی شامل ایوانکی و زرد‌جلالی مورد مطالعه قرار گرفت. ریزنمونه‌هایی از لپه‌های دو رقم تهیه و در محیط‌های القای پینه‌‌زایی که شامل محیط کشت موراشیگ و اسکوک (ms) (1962) با ترکیب‌های مختلفی از اسید ایندول استیک (iaa) و بنزیل آدنین (ba) بودند کشت شدند. یک ماه پس از کشت ریزنمونه‌ها، از پینه‌‌های تولید شده ریخت‌زا (مورفوژن) جهت باززایی استفاده شد. حدود یک گرم از پینه‌‌های ریخت‌زا به محیط‌های باززایی شامل محیط ms با سه غلظت ba (1/0،5/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر) و سه غلظت iaa (005/05/0 میلی‌گرم در لیتر)، انتقال یافتند. دو ماه پس از کشت ریزنمونه‌ها، درصد باززایی در محیط‌های مختلف کشت ارزیابی شد. نتایج نشان داد که اثرات عوامل مختلف از جمله: نوع رقم، غلظت‌های iaa و ba و اثرات متقابل آنها در سطح 1% جهت باززایی پینه‌ها معنی‌دار می‌باشند. مستقل از نوع و غلظت مواد تنظیم کننده رشد، رقم ایوانکی با میانگین 40% نسبت به رقم زردجلالی با میانگین 31%، باززایی بهتری داشت. همچنین، بدون در نظر گرفتن نوع رقم، غلظت یک میلی‌گرم در لیتر ba با میانگین70% بیشترین باززایی و سپس ترکیب (05/0 میلی‌گرم در لیتر iaa با 5/0 میلی‌گرم در لیتر ba) با میانگین 62% بهترین نتیجه را دادند.

Effect of plant growth regulators on plantlet regeneration from callus in two Iranian melons cv. (Cucumis melo) by Invitro

Melon is one of the important species of cucurbitaceae that have been used for transgenic and studies of regeneration by invitro. For callus production in two Iranian melon cultivars, explants of cotyledons prepared from Eivanaky and Zardejalali and had been cultured in callus induction medium, with basal MS medium that supplemented with different combination of IAA and BA. Morphogen calli production from cotyledonary explants has been used for regeneration after one month. About one gram morphogen callus transferred to regeneration media that includes, MS medium supplemented with combination of three different concentrations of IAA (0, 0.05 and 0.5 mg/l) and three different concentration of BA (0.1, 0.5 and 1 mg/l). After two months regeneration percentage was evaluated.Results showed that cultivars, IAA and BA concentrations and interaction between them had significant effects on regeneration. Also, results showed independently of cultivars and concentrations of plant growth regulators, the Eivanaki cultivar had highest regeneration with average of 40% in compared with ZardeJalali with average of 31%. However, combination of 0 mg/l IAA + 1 mg/l BA with means of 70% and then 0.05mg/l IAA+ 0.5 mg/l BA with average of 62% had highest regeneration of shoots in both cultivars.