گرده شناسی و ریزساختار سطح بذر گونه های سس Cuscuta L. در استان های خراسان

سس(cusucta) متعلق به تیره پیچک (convolvulaceae)، از گیاهان تمام انگل گلدار است و علف هرز گیاهان زراعی، باغی، وحشی و زینتی می باشد و پراکندگی وسیعی در جهان دارد. در این مطالعه ریز ریخت شناسی سطح دانه های گرده هفت تاکسون و بذر پنج تاکسون از نه تاکسون موجود در استان های خراسان با استفاده از میکروسکوپ های نوری و الکترونی نگاره جهت مطالعه اهمیت تاکسونومیکی ریزساختار گرده و بذر مورد بررسی قرار گرفت. مطالعه دانه گرده این تاکسون ها نشان داد که در جنس سس گرده ها oblate و zonocolpate هستند و اغلب سه شیاره (tricolpate) میباشند. c. epithymumبزرگترین دانه گرده (طول محور قطبی 082/44 و طول محور استوایی 18/48 میکرومتر) را دارد. کوچکترین دانه گرده در c. campestris (طول محور قطبی 97/26 و طول محور استوایی 95/30 میکرومتر) مشاهده گردید. فراساختار سطح دانه گرده (ektexine) در گونه های این جنس به صورت خاردار( (echinate، شبکه ای ریز(finely reticulate) و شبکه ای خشن (coarsely reticulate) مشاهده شد. بررسی بذر تاکسون های مورد مطالعه نیز نشان داد که صفات شکل بذر، شکل دیواره های آنتی کلینالی و پری کلینالی از مهمترین صفات در جدایی این تاکسون ها هستند. نتایج نشان داد که صفات ریز ریخت شناسی سطح گرده و بذر در تفکیک گونه های این جنس مفید می باشند.

Pollen and seed micromorphology of some Cuscuta L. species in Khorassan provinces

Cuscuta L. (Convolvulaceae) species, as holoparasitic flowering plants, are weeds of the wild, horticultural and agricultural crop plants and have a vast distribution in the world. Pollen morphology of six species and seed morphology of five species out of nine taxa distributed in Khorassan provinces was investigated by using the light and scanning electron microscopy, in order to determine the significance of pollen and seed features as taxonomic characters. Results revealed that the pollen grains of Cuscuta are mostly oblate, zonocolpate and tricolpate. The largest pollen grain belongs to C. epithymum with 48.18 µm diameter in equatorial view and 44.82 µm in polar view. The smallest pollen grain belongs to Cuscuta campestris, with 30.95 µm diameter in equatorial view and 26.97 µm in polar view. Also, three distinct ektexine types are recognized including echinate, finely reticulate, and coarsely reticulate. Seed morphological study showed that seed shape, anticlinal and periclinal cell walls are the most important characters to separate the taxa. The results indicate that ultrastructural characters of pollen grains and seeds are useful for delimitation of Cuscuta species.