ترکیب اسیدهای چرب و تعیین محتوای استرول های بذر سه گونه مریم گلی (.salvia l) ایران

مریم‌گلی (salvia l.) یکی از مهم‌ترین جنس‌های تیره نعناعیان (lamiaceae)می‌باشد. اغلب گونه‌های این جنس دارای خواص دارویی بوده و در طب سنتی کاربرد‌های فراوانی دارند. با توجه به محدود بودن اطلاعات در خصوص مطالعه متابولیت‌های دارویی گیاهان مریم‌گلی، هدف تحقیق حاضر شناسایی و تعیین مقدار روغن، اجزای اسید چرب و استرول‌های بذر سه گونه مریم ‌گلی ایران بود. روغن بذرهای رسیده گونه‌های مورد نظر با استفاده از دستگاه سوکسله و هگزان نرمال و استرول‌های آزاد و همیوغ آن‌ها با استفاده از حلال‌های مناسب استخراج شدند. شناسایی و تعیین محتوای اسیدهای چرب و استرول‌ها به روش کروماتوگرافی گازی انجام شد. پنج اسید چرب اصلی شناسایی شده در روغن بذر گونه‌های مورد مطالعه شامل آلفالینولنیک اسید (c18:3n3) (28/2±28/49%51/0±84/41)، لینولئیک اسید (c18:2n6) (36/0±25/30%0/03±63/20)، اولئیک اسید (c18:1n9) (19/94±0/16%14/02±0/72)، استئاریک اسید (c18:0) (06/0±41/2%01/0±13/2) و پالمیتیک اسید (c16:0) (03/0±01/6%3/77±0/07) بودند. اسید های چرب امگا3 و امگا6 به ترتیب 56/49%-58/45 و 45/24%-99/20 کل اسید ‌های چرب را در بذرها تشکیل می‌دادند. بیش‌ترین مقدار استرول کل در بذرs. virgata با 11/38 میلی‌گرم/100گرم وزن خشک و کمترین مقدار آن در بذر s. nemorosa با 59/31 میلی‌گرم/100گرم وزن خشک برآورد شد. همچنین بتاسیتواسترول، استیگمااسترول و کمپسترول به‌‌عنوان استرول‌های اصلی بذرها شناسایی شدند. نتایج بدست آمده نشان می‌دهند که بذر گیاهان مریم‌گلی منابع مناسبی از روغنهای گیاهی و غنی از اسیدهای چرب ضروری امگا3 (ala) و امگا6 (la) و همچنین استرول‌های دارویی چون بتاسیتواسترول می‌باشند که می‌توان از آن‌ها در صنایع دارویی و غذایی بهره برد.

Fatty acid Composition and Phytosterol Contents of the Seeds from Three Salvia L. Species Growing in Iran

Salvia L. is one of the most important members of the Lamiaceae family. Several species of this genus have many pharmaceutical applications. A very limited number of investigations have been reported for fatty acid and phytosterol profiles in this genus. This study was accomplished in order to quantify of oil content and to determinate fatty acid and phytosterol profiles of the seeds from three Salvia species of Iran. Seed oils were extracted using nhexane as solvent in a Soxhlet apparatus. Free fatty acids were prepared by the saponification of the oils and after methylation were analyzed by GC method. Conjugated and free sterols were extracted from the unsaponifcable fraction of the seed oils and after derivatization were analyzed by GC. Five major fatty acids including αlinolenic (41.84 ±0.5149.28±2.28%), linoleic (20.63±0.0330.25±0.36%), oleic (14.02 ± 0.7219.94 ± 0.16%), stearic (2.13±0.012.41±0.06%) and palmitic acid (3.77±0.076.01±0.03%) were identified in the seeds oil. Omega3 and omega6 fatty acids contained 45.5849.56% and 20.9924.45% of total fatty acids in the seed oils, respectively. The highest amount of total sterols was detected in the seeds of S. virgata with 38.11 mg /100 g D.W and the lowest was measured in the seed S. nemorosa with 31.59 mg /100 g D.W, respectively. βsitosterol, stigmasterol and campsterol were the main sterol constituents of the seed oils. In general, Salvia seed oils are rich sources in omega3 and omega6 essential fatty acids, as well as βsitosterol and can be used in pharmaceutical and food industries.