بررسی مقایسه‌ای ریزازدیادی به شیوه شبه فتواتوتروفیک و فتوتروفیک گیاه تیس (sorbus aucoparia l.)

چکیده گیاه تیس (sorbus aucoparia) از گونه‌های مهم جنس sorbus در خانواده rosaceae است . اهمیت این گونه بیشتر به منظور تجدید حیات جنگل در مناطق کوهستانی و ارزش دارویی و صنعتی میوه و چوب آن است. با توجه به رو به انقراض بودن پایه‌های تیس در جنگل‌های شمال ایران، تکثیر غیرجنسی پایه‌های مسن از طریق کشت جوانه می‌تواند به تکثیر و حفاظت پایه‌های این گونه کمک نماید. در این مطالعه، تکثیر گونه تیس با روش فتواتوتروفیک (تغذیه مصنوعی co2) و شبه یا نیمه ‌فتواتوتروفیک (استفاده از co2 موجود در فضای اطراف ظروف در اتاقک رشد) انجام شد. به این منظور، شاخه‌های گیاهک‌های جوان حاصل از ریزازدیادی پایه بالغ گونه تیس، به عنوان ریزنمونه استفاده شد. ریزنمونه‌ها، در ظروف مگنتای با محیط کشت dkw دارا و فاقد سوکروز به همراه آگار یا ورمیکولیت قرار گرفتند. میزان تبادل گازی ظروف کشت با فضای بیرون و درون در دو شرایط فتواتروفیک و شبه‌فتواتوتروفیک بررسی شد. نتایج حاصل از بررسی شاخص‌های رشدی طول شاخه، تعداد شاخه و جوانه، سطح پهنک برگ، تعداد برگ، میزان کلروفیل کل ، وزن خشک، ریشه‌زایی و سبزینگی گیاه نشان داد که در شرایط فتواتوتروفیک این شاخص‌ها نسبت به شرایط شبه‌فتواتوتروفیک دارای تفاوت معنی‌دار بوده است. این یافته‌ها پیشنهاد می‌کند که استفاده از روش فتواتوتروفیک روشی کاربردی برای تکثیر غیرجنسی وانبوه این گونه می‌باشد.

Comparison micropropagated Sorbus aucoparia plantlets in photoautotrophic and semiphotoautotrophic conditions

Comparison micropropagated Sorbus aucoparia plantlets in photoautotrophic and semiphotoautotrophic conditionsAbstractSorbus aucoparia is an important forest tree from Sorbus genus in Rosaceae family. it is an important medicinal, industrial and ornamental plant. Sorbus aucoparia is potentially useful for reforestration in high altitude. This species is one of the endangered species of northern forests of Iran. Micropropagation of adult trees by bud culture helps to conserve this valuable species. In this study, proliferation of Sorbus aucoparia with photoautotrophic (artification CO2 nutrition) and semi photoautotrophic (use of accumulated proliferation around containers in growth chamber) condition was performed. Shoots of tissue cultured plantlets from mature trees, were used as explants. Explants were cultured on DKW medium supplemented with or without sucrose, agar and vermiculite for six weeks, in Magenta (G7) containers. containing. Gas exchange rate of culture containers under photoautotrophic and semi photoautotrophic conditions were caculated. Results showed, Shoot hight, shoot and bud numbers, dry weight, leaf number, leaf area, chlorophyl quantity, rooting percent and leaf greenish under photoautotrophic conditions have significant difference with semi photoautotrophic conditions. These findings suggested that, photoautotrophic technique is moreapplicable method than semi photoautotrophic technique for micropropagation of Sorbus aucoparia.