تاثیر برخی هورمونها و ترکیبات ازته روی ظرفیت، سرعت و هماهنگی جوانه‌زنی بذر‌های قیچ تحت تنش شوری

قیچ گیاه بوته ای چندساله از خانواده قیچ و یکی از هالوفیت های مهم ایران است. در این تحقیق بذرهای قیچ از نواحی شور اطراف اصفهان جمع آوری شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار به‌منظور بررسی اثر مهارکننده شوری برخی ترکیبات محرک جوانه زنی بر جوانه زنی بذر آن انجام شد. ترکیبات محرک جوانه زنی شامل: محلولهای نیترات (mm 20)، تیوره (mm 10)، اتفن (mm 10) و جیبرلین(mm 3) و محلولهای نمک شامل غلظتهای 0، 40، 80 و 120 میلی مولار نمک طعام بود. نتایج نشان داد که در تیمار شاهد (صفر میلی مولار نمک) فقط 50 درصد بذرها جوانه ‌زدند و با افزایش میزان شوری از 40 تا 80 میلی مولار درصد جوانه‌زنی کاهش ‌یافت و در 120 میلی مولار نمک طعام کمتر از 3 درصد بذرها جوانه زدند. شوری ظرفیت، سرعت و هماهنگی جوانه زنی بذرها را نیز بشدت کاهش داد. همه ترکیبات برطرف کننده خواب به‌طور معنی داری میزان جوانه‌زنی را در تیمار شاهد بدون شوری تقویت نمودند. نیترات و تیوره در 40 میلی‌مولار محلول نمک طعام جوانه‌زنی بذرها را نسبت به شاهد (آب مقطر) حدود30-40 درصد افزایش دادند، ولی در غلظت 80 و120 میلی مولار تفاوت معنی‌داری با شاهد ( آب مقطر) نشان ندادند. کاربرد اتفن و جیبرلین در مقایسه با شاهد (آب مقطر) به طور معنی‌داری جوانه‌زنی را در همه سطوح شوری تحریک نمود. در محلولهای 0، 40، 80 و 120 میلی مولار نمک طعام به‌ترتیب اتفن 92 ،68، 51 و 25 درصد و جیبرلین 100، 97، 86 و 75 درصد جوانه زنی را تحریک کردند. بنابراین جیبرلین بهتر از همه تیمارها اثر ممانعت کننده تیمارهای شوری روی جوانه‌زنی را در همه سطوح شوری تا حد زیادی مهار کرد و سرعت و هماهنگی جوانه زنی بذرها را افزایش داد. در مجموع می توان نتیجه گرفت که خواب ذاتی بذرهای قیچ از نوع خواب فیزیولوژیک غیرعمیق بوده و خواب ثانویه القا شده با شوری احتمالا در نتیجه عدم توازن هورمونی القا شده و شاید کاربرد جیبرلین خارجی این عدم توازن هورمونی را جبران می کند و این امر منجر به شکست خواب و تحریک جوانه زنی بذرهای قیچ می شود.