تاثیر کودهای زیستی و شیمیایی بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی و فعالیت چند آنزیم آنتی‌اکسیدانتی گیاه نعناع فلفلی (mentha piperita) در شرایط تنش کم‌آبی

به منظور بررسی اثر رژیم‌های مختلف آبیاری و ترکیبات مختلف کودی بر برخی از صفات مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه نعناع فلفلی (mentha piperita)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در سال زراعی 97 96، در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. فاکتورها شامل سطوح مختلف رژیم‌های آبیاری در سه سطح 100 درصد ظرفیت زراعی (fc)، 75 درصد ظرفیت زراعی (fc) و 50 درصد ظرفیت زراعی (fc) و 6 نوع کودهای مختلف زیستی و شیمیایی شامل: 1 کود زیستی باکترایی npk+npp، 2 کود زیستی باکترایی npp، 3 npk، 4 کود ریزمغذی (mic)، 5 mic + کود آمینه اسید (ap) بود. نتایج نشان داد که اثر متقابل رژیم آبیاری و کودهای مختلف زیستی فقط بر روی پرولین در سطح 5 درصد معنی‌دار بود. بیشترین میزان پرولین (به‌میزان 0.22 میلی گرم بر گرم وزن تر) در تیمار آبیاری 50 درصد fc و تیمار کودی npk بدست آمد. همچنین نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثرات اصلی رژیم‌های آبیاری و انواع مختلف کودی بر روی شاخص‌های کلروفیل a، کلروفیل b، کارتنوئید، مجموع کلروفیل، آنزیم آسکوربات، کاتالاز، پراکسیداز و درصد اسانس معنی‌دار بود. نتایج گویای آن است که کاربرد کودهای زیستی در مقایسه با دیگر کودهای شیمیایی باعث کاهش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانتی گردید، احتمالا تامین تدریجی نیتروژن و فسفر در طی رشد گیاه به‌واسطه کاربرد کودهای زیستی توانسته با تامین متعادل عناصر غذایی مورد نیاز گیاه و تامین انرژی کافی برای رشد و بقای گیاه از شدت تنش در گیاه بکاهد و با توجه به کاهش تنش میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانتی کاهش یافت.

effect of chemical and biological fertilizers on the physiological characteristics and activity of some antioxidant enzymes of peppermint (mentha piperita) under drought stress conditions

in order to evaluate the effect of various irrigation regimes and different fertilizer combinations on some morphological and physiological traits of mentha piperita, a greenhouse experiment was carried out at the research greenhouse of ferdowsi university of mashhad, during growing season 2017 2018. the experiment was conducted in factorial experiment based on completely randomized design with three replicates. factors were consisted of different irrigation regimes levels: 100% fc, 75% fc and 50% fc, and different biological and chemical fertilizers combinations including:1 biochemical bacterial npk + npp, 2 npp bio fertilizer, 3 npk, 4 micronutrient fertilizer (mic), 5 mic + amino acid fertilizer (ap). the results showed that interaction of irrigation regimes and different biofertilizers on proline had different significant at 5% level. the highest proline amount (0.22 mg /g fresh weight) were obtained in irrigation of 100% fc and npk + npp combination fertilizer treatments. also, the results of variance analysis showed that the main effects of irrigation regimes and fertilizer types on chlorophyll a, chlorophyll b, carotenoid, total chlorophyll, ascorbate enzyme, catalase, peroxidase and essential oil percentage were significant. the results show that biofertilizers application decreased the antioxidant enzymes activity compared to other chemical fertilizers, slowly supply of nitrogen and phosphorus through the use of bio fertilizers during plant growth, likely this could reduce the intensity of stress in plants by providing the balanced plant nutrient and enough energy to grow and survive the plant and the antioxidant enzymes activity has also decreased due to the decrease in stress.