مراکز تنوع، الگوهای انتشار و الویت های حفاظتی خانواده لاله (liliaceae) با تاکید بر اندمیسم در ایران

خانواده سوسنیان با 73 گونه حدود 1 درصد از فلور ایران را به خود اختصاص می دهند. به علاوه تقریبا حدود 27 درصد از گونه های آن اندمیک فلور ایران می باشند. جنس gagea با 31 گونه بزرگترین جنس این خانواده در ایران محسوب می گردد. این تاکسون ها براساس طبقات ارتفاعی شامل مناطق جلگه ای (کمتر از 300 متر)، مناطق کم ارتفاع (1000 - 300 متر از سطح دریا)، نیمه کوهستانی(1500- 1000 متر)، کوهستانی(2500 1000 متر)، آلپاینی(3500- 2500 متر)، نیمه برف خیز تا برف خیز (4500- 3500 متر) می باشند. خانواده لاله از بعد حفاظتی شامل طبقات بحرانی با 22 گونه، درمعرض خطر 5گونه، در شرف تهدید 37 گونه و آسیب پذیر 1 گونه می باشند. مناطق جغرافیای گیاهی کردستان زاگرس و ایران ارمنستان در طبقه اول الویت های حفاظتی قرار می گیرند. از آن جا که تعداد زیادی گونه‌های در معرض تهدید در خارج از مناطق حفاظت‌شده قرار گرفته‌اند، بنابراین انجام اقدامات حفاظت داخل و خارج زیستگاه طبیعی برای آن ها ضروری به نظر می رسد.

diversity centers, distribution patterns and priorities for conservation of liliaceae with emphasis on endemism in iran

liliaceae include 73 species that covers about 1 percent of flora of iran. in addition approximately 27% of mentioned taxa are classified in endemic flora of iran. gagea with 31 species is the largest genus liliaceae in scale of iran. these taxa were categorized based on topographic zonations including basins (less than 300 m a.s.l.), lowlands (300–1000 m a.s.l.), semi–mountainous (1000–1500 m a.s.l.), mountainous (1500–2500 m a.s.l.), alpine (2500–3500 m a.s.l.), and subnivale (3500–4500 m a.s.l.). iranian liliaceae included critically endangered (cr): 22 spp, endangered (en): 5 spp., near threatened (nt): 37spp), vulnerable (vu): 1 spp.), in addition, the kurdistan–zagros range and the atropatenian phytogeographical units feature the highest richness of mentioned taxa and form the first class in conservation value and priority. several endangered species in this family, a wide range of which is located outside protected areas, so in situ as well ex situ conservation actions seems to necessary for their conservation.