تاثیر حشره‌کشی و دورکنندگی عصاره rhazya stricta decne و nerium oleander l روی پسیل معمولی پسته (aganoscena pistaciae) در شرایط آزمایشگاهی

پسیل معمولی پسته، agonoscena pistaciae (hemiptera: aphalaridae)، یکی از آفات مهم باغات پسته در ایران است. این آفت با تغذیه شدید از شیره نباتی برگ‌ها و جوانه‌ها خسارت جبران‌ناپذیری به محصول پسته وارد می‌آورد. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر حشره‌کشی و دورکنندگی عصاره اتانولی اشورک و خرزهره تهیه شده روی پوره‌های سن پنجم و حشرات کامل انجام شد. از روش زیست‌سنجی به صورت پاشش مستقیم روی پوره‌ها جهت تعیین درصد تلفات و محاسبه lc50 استفاده شد. درصد دورکنندگی حشرات کامل نسبت به دو عصاره نیز از طریق فرمول تالوکدر و هاوز محاسبه شد. آزمایش‌ها در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شدند. نتایج نشان داد که lc50 عصاره اتانولی گیاه خرزهره و اشورک روی پوره سن پنجم پسیل پسته معادل 142.2 و 109.9 میلی‌گرم بر لیتر (پی پی ام) تعیین شد. بالاترین درصد تلفات پوره‌ها در غلظت 750 میلی‌گرم بر لیتر عصاره خرزهره 1.24±63.81 درصد و در غلظت 600 میلی‌گرم بر لیتر عصاره اشورک 1.24±71.62 درصد بود. همچنین نتایج نشان داد که درصد دور کنندگی در همه غلظت‌های عصاره اتانولی اشورک به طور معنی داری بیشتر از عصاره خرزهره بود. به ترتیب بالاترین درصد دورکنندگی حشرات کامل پسیل معمولی پسته در اثر کاربرد عصاره اتانولی اشورک و عصاره خرزهره 1.34±88.75 و 1.55±71.25 درصد در غلظت ده هزار پی‌پی‌ام هر دو عصاره به دست آمد.

effect of insecticidal and repellency of extract of rhazya stricta decne and nerium oleander l. on common pistachio psyllid (aganoscena pistaciae) under laboratory condition

common pistachio psyllid, agonoscena pistaciae (hemiptera: aphalaridae), is one of the most important pistachio orchards in iran. it can cause irreparability damage to pistachio with sever feeding of phloem of leaves and buds. this research carried out to study direct effects of ethanolic extract of eshvarak and oleander on fifth nymphal instar. bioassay test with direct spry method on nymphs was used to determination of mortality and lc50. also, repellency percentage of adult insects was calculated with two plant extracts by talukder and howse formula. all experiments were done in completely randomized design. based on the results, lc50 of oleander and eshvarak were 142 and 109 miligram per liter (ppm) respectively. the highest mortality of nymphs in concentration of 750 miligram per liter of oleander extract was 63.81±1.24% and in concentration of 600 miligram per liter of eshvarak extract was 71.62±1.24%. moreover, the results showed the repellency percent of eshvarak more significantly affect than oleander in all concentrations. repellency percent of adult psyllids affected in both concentration of 10000 ppm of eshvarak and oleander were 88.75±1.34% and 71.25±1.55 % respectively.