ارزیابی صفات ریخت‌شناسی و ریزریخت‌شناسی با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره (sem) در تعدادی از جمعیت های بومی گل محمدی در ایران

گل رز از مهمترین جنس‌های خانواده rosaceae است و گل محمدی (rosa × damascena mill.) از شاخص‌ترین رزهایی است که در بلغارستان، هندوستان، ترکیه و ایران به منظور تولید عطر، کشت می‌شود. به منظور شناسایی جمعیت های گل محمدی، به عنوان اولین و مهمترین معیار در بیان وضعیت وراثتی آن، خصوصیات ریخت شناسی این گونه مورد توجه قرار گرفت. نمونه‌گیری از سطح 750 هکتار گلستان منطقه کاشان و دیگر مناطق استان اصفهان در شهرستان‌های میمه) زیاد آباد(، چادگان (ایستگاه سد)، سمیرم (چشمه ناز) و نجف آباد (جنت آباد) انجام شد و در هر نمونه خصوصیاتی نظیر شکل و رنگ ساقه، خاردار یا بدون خار بودن آن، شکل و طول و عرض برگ، تعداد برگچه، طول و عرض برگچه انتهایی، رنگ سطح فوقانی و تحتانی برگ، لبه برگ و قاعده آن، رنگ و تعداد گلبرگ‌ها، تعداد پرچم‌ها و شکل و رنگ میوه و تعداد دانه در میوه مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین صفت ریز ریخت شناسی تزئینات سطح بذر در انواع گل محمدی با استفاده از میکروسکوپ الکترونی بررسی شد. بر این اساس، صفات ریخت شناسی توده‌های مختلف کشت شده معروف به کاشان و نیز کازرون، تفاوتی نداشت اما توده‌های معروف به لواسانات، تبریز و میمند تفاوت‌های معنی‌داری در تعداد خار، شکل میوه و تعداد بذر در میوه نشان دادند. در صفت پوشش بذر در جمعیت های مورد مطالعه گل محمدی، تفاوت شاخصی در تزئینات سطح بذر مشاهده نشد و بنابراین از این صفت نمی‌توان در جداسازی این جمعیت ها استفاده کرد.

morphological and micromorphological study on some endemic rosa damascena populations by scanning electron microscopy (sem) in iran

rose is one of the most important genera of the rosaceae family and rosa damascena mill. is the most prominent rose cultivated in bulgaria, india, turkey and iran to produce perfume. in order to identify populations of r. damascena, morphological characteristics of this species were considered as the first and most important criterion in explaining the genetic status. samples were taken from 750 hectares of kashan and other areas of isfahan province such as meymeh (ziyad abad), chadegan, semirom and najaf abad and in each specimen, the shape and color of the stem, spiny or spineless, leaf shape and its length, number of leaflet, length and width of terminal leaflet, color of upper and lower of leaf, edge and base of leaf, color and number of petals, number of stamen and at the end of season, shape and color of fruit and number of seeds per fruit were evaluated. also, the morphology of ornamentation of seed surface of these populations was studied and compared using scanning electron microscopy. according to the results, the morphological traits of different populations known as kashan and kazeroon were not different, but the populations known as tabriz and meymand showed significant differences in number of spine, shape of fruit and seed number in fruit. no significant differences were observed in seed cover decorations for all types of r. damascena populations and this trait could not be used for separation of different populations.