|
|
|
|
بررسی کروموزومی گونه‌های جنس خلّر (lathyrus sp) در شمال غربی ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
صادقی محمد حسن ,سبزی نوجه ده محسن ,اسماعیل پور محمد ,رزبان حقیقی احمد
|
|
منبع
|
پژوهشهاي گياهي - 1400 - دوره : 34 - شماره : 4 - صفحه:981 -989
|
|
چکیده
|
جنس خلّر (lathyrus) به‌سبب مصرف علوفه‌ای، تثبیت نیتروژن هوا، حفاظت از خاک، زینتی بودن، کشت آن به عنوان کود سبز و خواص دارویی از اهمیت زیادی برخوردار است. سه گونه از جنس خلّر (lathyrus cicera،l. incurvus و l. pratensis) از مناطق شمال غربی ایران انتخاب شدند و بر اساس صفات فام‌تنی (کروموزومی) مورد مطالعه قرار گرفتند. از بین این گونه‌ها، ویژگی‌های کاریوتیپی دو گونه l. incurvus و l. pratensis برای اولین‌بار مورد بررسی قرار گرفتند. پنج صفحه پس‌چهری (متافازی) برای هر گونه بررسی شد. نتایج این مطالعه نشان داد که هر سه گونه مورد مطالعه دولاد و دارای 2n=2x=14 می‌باشند. گونه l. cicera با مجموع طول فام‌تن‌های تک‌لادی (هاپلوئیدی) 7.60 میکرو‌متر و دارای فرمول کاریوتیپی 5m+2sm می‌باشد. گونه‌های l. incurvus وl. pratensis دارای مجموع طول فام‌تن‌های تک‌لادی به‌ترتیب 6.16 و 6.30 میکرو‌متر بوده و هر دو دارای فرمول کاریوتیپی مشابه 1m+6sm می‌باشند. از نظر شاخص تقارن استبینز همه کاریوتیپ‌ها نسبتا متقارن بودند و در کلاس2a قرار گرفتند. آنالیز واریانس برای صفات طول بازوی کوتاه و طول فام‌تن در سطح یک درصد اختلاف معنی‌داری را نشان داد. مقایسه میانگین با استفاده از آزمون دانکن در سطح پنج درصد نشان داد که l. cicera دارای بیشترین طول فام‌تن است. دندروگرام حاصل از آنالیز خوشه‌ای، گونه‌ها را در دو خوشه قرار داد که خوشه اول شامل گونه یک‌ساله l. cicera و خوشه دوم شامل گونه‌های چند‌ساله l. incurvus و l. pratensis بود. د. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺸﺎﺑﻪ ﻛﺎرﻳﻮتیپی اﻳﻦ دو ﮔﻮﻧﻪ، ﺑﻪ ﻧﻈﺮ می رﺳﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ دورﮔﻪ آنﻫﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﺑﻪﻧﮋادی جنس خلر مورد استفاده قرار گیرد.
|
|
کلیدواژه
|
تعداد کوروموزوم، سیتوژنتیک، کاریوتیپ، کاریوتیپ متقارن، جنس خلّر
|
|
آدرس
|
دانشگاه تبریز, دانشکده کشاورزی, گروه زراعت و اصلاح نباتات, ایران, دانشگاه تبریز, دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر, گروه جنگلداری و باغبانی, ایران, دانشگاه تبریز, دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر, گروه جنگلداری و گیاهان دارویی, ایران, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
msn_2893@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
karyotype analysis of lathyrus species in northwestern iran
|
|
|
|
|
Authors
|
sadeghi mohammad hassan ,sabzi nojadeh mohsen ,esmaeilpour mohammad ,razban haghighi ahmad
|
|
Abstract
|
the lathyrus genus is important due to forage consumption, nitrogen fixation, soil conservation, ornamentation, cultivation as green manure and its medicinal properties. three species of lathyrus were selected from northwestern regions of iran and the properties of chromosomes were studied in l. cicera, l. incurvus and l. pratensis. of these, karyotypes of l. incurvus and l. pratensis were analyzed for the first time. five metaphysical plates were assessed in each species. the results showed that all the three species had diploid chromosome number of 2n = 2x = 14. total lengths of haploid chromosome in l. cicera, l. incurvus and l. pratensis were respectively as 7.60, 6.16 and 6.30 micrometer. the karyotype formula of l. cicera was 5m+2sm while karyotype formula of l. incurvus and l. pratensis was 1m+6sm. all species showed relatively symmetrical karyotype and were included in 2a classification of stebbins. analysis of variance showed a significant difference in short arm length and total chromosome length at 1% significance level. duncan test results showed that l. cicera had the longest total chromosome length at 5% significance level. cluster analysis classified the species into two clusters; a) l. cicera (an annual species) and b) l. incurvus and l. pratensis (perennial species). the hybrids of these two species can be used in lathyrus breeding programs.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|