بررسی اثر متغیرهای اقلیمی بر الگوهای رشد درختان زربین (cupressus sempervirens var. horizontalis (mill.) gord) در رویشگاه‌های نوشهر و رودبار

شرایط اقلیمی و الگوهای سالانه دما و بارش اثرات خود را در پهنای حلقه‌های رویشی درختان برجا می‌گذارند. علم گاهشناسی درختی به بررسی و استخراج اطلاعات مستتر در این حلقه‌ها می‌پردازد. هدف از تحقیق حاضر نیز بررسی اثرات متغیرهای اقلیمی بر روی پهنای حلقه‌های رویشی گونه زربین (cupressus sempervirens var. horizontalis) در شهرستان‌های رودبار و نوشهر در استان‌های گیلان و مازندران می‌باشد. بدین منظور مجموعاً 13 دیسک از ارتفاع برابرسینه درختان زربین در دو منطقه تهیه و پس از انجام مراحل آماده‌سازی نمونه‌ها شامل: برش، سمباده کشی و مشخص کردن حدود حلقه‌های رویشی، از سطوح دیسک‌ها عکس‌برداری به عمل آمد. تصاویر با فرمت jpg در نرم‌افزار digimizer وارد شده و پهنای حلقه‌های رویشی با دقت 0.01 میلی‌متر اندازه‌گیری شد. سپس مراحل استانداردسازی و انطباق زمانی بر روی تصاویر انجام شد. طول گاهشناسی 38 سال (2017-1979) و میزان تطابق واریانس (glk) نمونه‌های رودبار و نوشهر به ترتیب 77.26 و 70.10 درصد به دست آمد. متوسط رویش حلقه‌ها در رودبار و نوشهر به ترتیب 2.46 و 5.20 میلی‌متر محاسبه شد. همچنین نتایج نشان داد که رویش درختان در منطقه رودبار با عامل بارش همبستگی مثبت و بالا (0.94=r) و با عامل دما همبستگی منفی (51/-0=r) دارند. اما تاثیرپذیری رویش درختان از عوامل اقلیمی در منطقه نوشهر معنی‌دار به‌دست نیامد. با توجه به نتایج این مطالعه عدم وجود فصل خشک و شرایط معتدل جلگه در منطقه نوشهر و شرایط کوهستانی و ناهمگنی بارش در فصول سال در منطقه رودبار را می‌توان از دلایل تفاوت در تاثیرپذیری رویش درختان از عوامل اقلیمی دانست.

investigation the effect of climate variables on growth patterns of the cypress (cupressus sempervirens var. horizontalis) trees in noshahr and rudbar habitats

the purpose of the present study is to investigate the effects of climate variables on the width of the growth rings of cupressus sempervirens var. horizontalis in the cities of rudbar and noshahr in gilan and mazandaran provinces. for this purpose, the number 13 discs were totally prepared from the breast height of the trees in two regions and after the preparation of samples including: cutting, sanding and specifying the borders of growth rings, the surfaces of the discs were photographed. images were imported to digimizer software in jpg format and the width of the growth rings was measured with 0.01 mm accuracy. then the standardization and time matching steps were performed on the images. the chronological length of 38 years (1979-2017) gained and matching of the variance (glk) of 77.26 and 70.10%, for rudbar and nowshahr measured, respectively. the average growth of 2.46 mm for rudbar tree rings and 5.20 mm for nowshahr tree rings were obtained. the results also showed that the growth of trees in rudbar region had a positive and high correlation with precipitation factor (r = 0.94) and a negative and moderate correlation with temperature factor (r = -0.51). however, the effect of climatic factors on the growth rings of trees in noshahr was not significant. according to the results of this study, the lack of dry season and mild condition of the plain in noshahr area,