مقایسه میزان ترسیب گرد و غبار در برگ چهار گونه درختی در دو دامنه پارک جنگلی چیتگر

اقدامات زیستی راه‌حل‌های کلیدی جهت مقابله با پدیده گرد و غبار هستند و برگ درختان در مناطق شهری به دلیل داشتن سطح بیش‌تر نسبت به سایر اندام‌ها، اهمیت بیش‌تری در پاک‌سازی ذرات گرد و غبار دارند. هدف از این پژوهش، مقایسه میزان ته‌نشست سطحی گرد و غبار روی سطح برگ گونه‌ی بلندمازو (quercus castaneifolia)، کاج تهران (pinus eldarica)، چنار (platanus orientalis) و آسمان‌دار (ailanthus alissima) در استان تهران واقع در پارک جنگلی چیتگر است. نمونه-برداری‌ به صورت تصادفی از ارتفاعات متفاوت تاج پنج پایه از هر گونه و در چهار جهت اصلی جغرافیایی انجام شد. نمونه‌های برگ‌ به طور کامل در آب مقطر شسته شده و طی عمل سانتریفیوژ ذرات گرد و غبار از محلول جدا شده و در آون خشک و سپس وزن آنها به‌دست آمد. همچنین، با کمک نرم‌افراز image j، میانگین سطح برگ هر گونه‌ برآورد گردید. نتایج نشان داد که مقدار ته-نشست سطحی گرد و غبار در سوزن‌های درخت کاج تهران به طور کاملا معنی‌داری بیشتر از سه گونه دیگر بود. مقدار میانگین ته نشست ذرات معلق در برگ کاج تهران برابر با 1.06 میلی‌گرم بر سانتی‌مترمربع اندازه‌گیری شد، در صورتی که در سه گونه دیگر این مقدار به ترتیب برای آسمان‌دار، بلندمازو و چنار برابر با 0.2، 0.23 و 0.28 اندازه‌گیری شد. همچنین نسبت مساحت به محیط در کاج تهران به کمترین میزان رسید و برابر با 0.05 بود در صورتی که در سه گونه دیگر این مقدار به ترتیب برابر با 1.03، 1.02 و 1.55 اندازه‌گیری شد. در ﻣﺠﻤﻮع ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎکی از آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﮔﻮﻧﻪ ﻛﺎج در ﺗﺮﺳﻴﺐ ذرات ﻣﻌﻠﻖ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺳﻪ ﮔﻮﻧﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﭼﻨﺎر، آﺳﻤﺎن دار و ﺑﻠﻮط از ﻧﻈﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺟﺬب ذرات اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲ داری ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ.

dust sequestration comparison on leaves of four tree species in two domains of the chitgar forest park

biological activities are underlying strategies against dust storms. the leaves, because of the larger surface in comparison with other parts of plant organs, are considered importantly for atmospheric dust filtration. the main purpose of this study was to compare the amount of dust deposited on the leaf surfaces of quercus castaneifolia, platanus orientalis, pinus eldarica, and ailanthus altissima in chitgar forest park. leaf samples were collected randomly from different heights of 5 individual trees in four main directions and washed thoroughly by distilled water. dust particles of the solutions were dried-oven and were weighed. the leaf area was measured by image j software. results showed that dust precipitation on the leaves of pine trees are significantly higher compared to broadleaved trees. the average amount of precipitated particulate material was measured as 1.06 mg/cm2 in pine trees compared to 0.2, 0.23, and 0.28 mg/cm2 for tree of heaven, oak and plane trees, respectively. also, the area to perimeter ratio of studied species was lowest for pine (0.05) and the broadleaved species was calculated as 1.03, 1.02, and 1.55 respectively. totally, our results showed that pine trees can better absorb the clouds of dust from the air.