مطالعه ساختار ژن oeaox2 مرتبط با ریشه زایی در بین ژنوتیپ های زیتون (olea europea l.) بومی ایران

زیتون (olea europaea l.) یکی از مهمترین گونه های باغی در حوزه مدیترانه است که روش تکثیر آن از طریق قلمه می باشد. ریشه‌زایی قلمه‌ها یکی از فرآیندهای اساسی در ازدیاد گیاه زیتون است. توانایی ریشه‌زایی در قلمه گیاهان و ارقام مختلف بطور معنی‌داری با یکدیگر متفاوت است. از طرفی ژن‌های متعددی در این فرآیند نقش دارند. یکی از این ژن‌ها oeaox2 می‌باشد که در تعادل انواع اکسیژن واکنشی نقش اصلی را بر عهده دارد و به عنوان ژن کاندید در القای ریشه‌زایی در جمعیت زیتون ایتالیایی حاصل از تلاقی ژنوتیپ‌های لچینو و دلچه آگوجا معرفی شده است. در این مطالعه، توانایی ریشه‌زایی در قلمه‌های 99 ژنوتیپ زیتون ایران از استان‌های مختلف بررسی شد و ژنوتیپ‌ها با توانایی ریشه‌زایی بالا و پایین تعیین شدند. سپس بررسی طول کامل ژن oeaox2 در دو ژنوتیپ زیتون ایران، دالاهو (ریشه‌زایی بالا) و اوزینه (ریشه‌زایی پایین) به ترتیب از استان‌های کرمانشاه و گلستان، انجام شد. همچنین، توالی این ژن در 20 ژنوتیپ زیتون ایران با ریشه‌زایی بالا و پایین در ناحیه 5’ utr و اگزون شماره 1 نیز بررسی گردید. بررسی‌های بیوانفورماتیکی طول کامل ژن oeaox2 در دالاهو و اوزینه نشان داد که چندشکلی‌های زیادی در نواحی اینترون وجود دارد ولی در سطح اگزون‌ها تنها یک چندشکلی مشاهده شد. از سوی دیگر، بررسی چند شکلی‌های این ژن در 20 ژنوتیپ دیگر زیتون ایران مشخص نمود که این چند شکلی‌ها منجر به تغییر اسیدهای آمینه‌ها نمی‌شود و احتمالا ژن oeaox2 در سطح ترانسکریپتوم و تفاوت بیان، القای ریشه‌زایی را می تواند تحت تاثیر قرار دهد.

study on the structure of oeaox2 gene related to rooting among native olive genotypes (olea europea l.) of iran

olive (olea europaea l.) is one of the most important fruit crops throughout the mediterranean basin, mainly propagated by cuttings. one of the fundamental processes in woody plant propagation, especially olive is rooting ability of cuttings. rooting ability in various plants and ecotypes is different significantly. also, many genes are affecting rooting ability process in plants. one of these is oeaox2 gene which plays a central role in the balance of reactive oxygen species in plants. oeaox2 as a candidate gene has been introduced and it induces rooting in an italian olive population (cross progenies of leccino and dolce agogia). in this project, rooting ability of 99 semi hard cutting of iranian olive genotypes was studied from different provinces of iran, so genotypes with high and low rooting ability were determined. then, the full length of oeaox2 gene was evaluated in two iranian olive genotypes such as dalahoo (high rooting) and uzineh (low rooting) from kermanshah and golestan provinces, respectively. also, the sequence of this gene was studied in 20 iranian olive genotypes with high and low rooting in 5’utr and exon 1 region. bioinformatics studies of the oeaox2 gene indicated that there are many polymorphisms in the introns, but only one polymorphism was observed in the exon levels. on the other hand, polymorphism of the oeaox2 gene in 20 iranian olive genotypes did not lead to protein alteration and probably it influenced rooting induction in transcript level.