جنین‌زایی سوماتیکی مستقیم و تولید بذر مصنوعی در بلوط ایرانی (quercus brantii l.) با استفاده از هورمون 2,4 d

بلوط ایرانی (quercus brantii l.) از اصلی‌ترین گونه‌های درختی جنگل‌های زاگرس در ایران است. برای حفظ بقای این گونه استفاده از روش‌های آزمایشگاهی مثل کشت بافت و جنین‌زایی رویشی مناسب است، به همین منظور دو آزمایش مجزا به صورت جنین‌زایی سوماتیکی و پوشش‌دار کردن این جنین‌ها طراحی و اجرا شد. آزمایش جنین‌زایی سوماتیکی در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار اجرا شد، در این آزمایش جنین زیگوتی نابالغ به عنوان منبع ریزنمونه و هورمون 2,4 d در چهار سطح (0، 0.25، 0.5 و 0.75 میلی‌گرم بر لیتر) استفاده شد. آزمایش کپسوله کردن جنین‌های سوماتیکی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار اجرا شد، فاکتور اول شامل سه غلظت آلژینات سدیم (3.5، 4 و 4.5 درصد) و فاکتور دوم دو غلظت کلرید کلسیم (50 و 100 میلی مولار) بود. نتایج نشان داد که در غلظت 0.25 میلی‌گرم بر لیتر 2,4 d بیشترین تعداد و درصد جنین‌زایی (66.6 درصد) مشاهده شد. نتایج آزمایش پوشش‌دار کردن نشان داد که برهمکنش آلژینات سدیم و کلرید کلسیم برای تمام ترکیبات در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار شد، غلظت 3.5 درصد آلژینات سدیم همراه با 50 میلی‌مولار کلرید کلسیم بهترین تیمار برای پوشش‌دار کردن بود که بیشترین درصد جوانه‌زنی (100) در این ترکیب مشاهده شد.

direct somatic embryogenesis and synthetic seed production of persian oak (quercus brantii l.) using 2,4 d hormone

persian oak (quercus brantii l.) is the most important zagros forest tree in iran. therefore, in order to maintain the survival of this specie, use the laboratory methods such as tissue culture and somatic embryogenesis is suitable. so, two separate experiments were designed includes somatic embryogenesis and encapsulation of somatic embryos. somatic embryogenesis experiment was done in crd with 4 replications. in this experiment immature zygotic embryos as explant source and 2,4 d in 4 level (0, 0.25, 0.5 and 0.75 mg l 1) were used. encapsulation test was done in factorial based on crd with 4 replications; factors include sodium alginate in 3 concentrations (3.5, 4 and 4.5 %) and cacl2 in two concentrations (50 and 100 mm). results of somatic embryogenesis showed that the maximum number of somatic embryos and the highest somatic embryogenesis percentage (66.6%) were observed in 0.25 mg l 1 2,4 d. results of encapsulation showed that, sodium alginate 3.5% with cacl2 50 mm was the best treatment for encapsulation of somatic embryos and had highest germination percentage (100%).