مطالعه سطوح مختلف نیتروژن، فسفر و پتاسیم بر پارامترهای فیزیولوژیکی، مرفولوژیکی و محتوای اسانس در گیاه دارویی مرزه (satureja hortensis l)

در این مطالعه تاثیرات محلول‌پاشی کود کامل npk بر روی برخی پارامترهای فیزیولوژیکی و مرفولوژیکی و اسانس گیاه دارویی مرزه به‌صورت طرح بلوک کاملاً تصادفی با چهار تیمار و در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها شامل تیمار شاهد (بدون مصرف کود)، تیمارهای محلول‌پاشی با کود کامل npk با نسبت‌های 20-20-20، 10-50-10 و 36-12-12 بود. بیشترین تعداد برگ، شاخه جانبی، ارتفاع و وزن‌تر و خشک‌ریشه و ساقه در تیمار کود با نسبت 36-12-12 بدست آمد. این‌گونه به نظر می‌رسد که نقش پررنگ تر پتاسیم نسبت به فسفر و نیتروژن با ترکیب کودی (36-12-12) توانست باعث افزایش معنی‌دار در این صفات گردد. بیشترین میزان کلروفیل a با mg g^-1 f. w 0.161 و بیشترین مقدار کاروتنوئید با mg g^-1 f. w 0.571 در ترکیب تیماری کود کامل 20-20-20 حاصل شد. تیمار شاهد با مقدار mg g^-1 f.w 37.682 بیشترین میزان آنتوسیانین را به خود اختصاص داد. کم بودن میزان آنتوسیانین در تیمارهای محلول‌پاشی با کود کامل نسبت به نمونه عدم کاربرد کود، شاید به خاطر نقش کود در ایجاد شرایط بهینه برای گیاهان باشد. محتوای اسانس کل نیز در تیمارهای مختلف تغییراتی را از خود نشان داد، به این ترتیب که میزان تولید اسانس در گیاهان تحت تیمار کود با نسبت (36-12-12) در مقایسه با نمونه شاهد و سایر گروه های تیماری بیشتر بود. نتایج تجزیه رگرسیون گام‌به‌گام نشان داد که صفات کلروفیل a، تعداد برگ و ارتفاع بیشترین تاثیر را روی وزن خشک ساقه داشتند و توانستند 85% وزن خشک ساقه را توجیه کنند.

Study of Different Levels of Nitrogen, Phosphorus and Potassium on Physiological and Morphological Parameters and Essential Oils in Savory Plant (Satureja hortensis L.)

In present study, effects of foliar of NPK fertilizer on some physiological, morphological parameters and essential oil of medicinal plant of savory (Satureja hortensis L.) were studied. Experimental design was Randomized Complete Block design (RCB) with 4 treatment and 3 replications. Treatments were including control and foliar of NPK fertilizer with proportions of 202020, 105010 and 121236. Highest number of leaves, lateral branches, height and wet and dry weight of roots and shoots was obtained by fertilizer treatment with ratio of 121236. It seems that eminent role of potassium rather than nitrogen and phosphorus in fertilizer composition of 121236 could lead to significant increases in these traits. The highest content of chlorophyll a with 0.161 mg g1 F.W and the highest rate of carotenoid with 0.571 mg g1 F.W were captured in fertilizer with ratio of 202020. Control treatment revealed the most content of anthocyanin with 37.682 mg g1 F.W. Low levels of anthocyanin in foliar application treatments in comparison with control sample may be because of creation the optimum condition for plants by application of fertilizer. Total essential oil content demonstrated fluctuations in different treatments so in plants with fertilizer treatments with ratio of 121236 had the most essential oil productions rather than control and other fertilizer treatments. Outcomes of regression analysis by stepwise method showed that chlorophyll a, number of leaf and height had the most effect on dry weight of stem and could justify 85% of dry weight of stem.