تعیین کیفیت و کمیت دانه گرده در برخی از ژنوتیپ‌های ذغال اخته (cornus mas l)

دانه‌های‌گرده 10 ژنوتیب ذغال‌اخته (cornus mas l.) از منطقه ارسباران آذربایجان شرقی در ایران برای تعیین قوه نامیه، میزان جوانه‌زنی، سطح تولید دانه‌گرده و هم‌شکلی مورفولوژیکی مورد آزمایش قرار گرفتند. قوه نامیه دانه‌های گرده از طریق آزمون‌های تری فنیل تترازولیوم کلراید (ttc) و یدید پتاسیم یدین (iki) تعیین می‌گردد. آزمونهای جوانه‌زنی دانه‌گرده با استفاده از روش قطره‌های آویزان (hanging drop) در محلول‌های ساکارز 0، 5، 10، 15 و20% و اسید بوریک 0.03، 0.05، 0.1 و 0.2% انجام شد. تولید دانه‌گرده و هم‌شکلی مورفولوژیکی نیز بوسیله روش هموسایتومتریک (haemacytometric) تعیین گردید. نتایج نشان داد که در آزمون ttc بالاترین درصد دانه‌های گرده زنده در ژنوتیپ c10 (64.3%) و پایین‌ترین آن درc9 (52.2 %) بود. همچنین در آزمون iki بالاترین دانه گرده زنده در ژنوتیپ c5 ( 87.2 % ) و پایین‌ترین آن در ژنوتیپ c8 ( 74.2% ) بود. بالاترین میزان جوانه‌زنی دانه گرده در محلول‌های ساکارز 15 و 20% و اسید بوریک 0.03% بود. حداکثر سطح تولید دانه گرده نرمال از ژنوتیپ c3 بدست آمد. سطح هم‌شکلی مورفولوژیکی دانه‌های‌گرده در رنجی از 90.5 تا 96.7% بود.