پهنه‌بندی استان اصفهان از لحاظ تنوع زیستی گیاهان زراعی طی سال‌های 1390-1381

تنوع زیستی کشاورزی از عوامل کلیدی تعیین‌کننده‌ی پایداری اکوسیستم‌های زراعی محسوب می‌شود. حفظ تنوع زیستی و مدیریت کارآمد آن نقش مهمی در دستیابی به معیارهای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی پایداری اکوسیستم‌های زراعی دارد. از این رو لازم است با بررسی دقیق روند تغییرات تنوع در چشم‌اندازهای کشاورزی، ضمن حفظ آن، در جهت مدیریت صحیح تنوع با توجه به ویژگی‌های منطقه‌ای نیز اقدامات موثری صورت پذیرد. در این راستا، مطالعه‌ی حاضر با هدف ارزیابی و تحلیل تغییرات تنوع زیستی گیاهان زراعی استان اصفهان طی سال‌های 1390-1381 با استفاده از شاخص‌های اکولوژیکی تنوع، شامل شاخص غنای مارگالف، شاخص یکنواختی گونه‌ای و شاخص تنوع شانون به اجرا در آمد. بررسی روند تغییرات شاخص‌های مورد ارزیابی نشان داد که طی بازه زمانی 1390-1381، سطح زیرکشت، شاخص یکنواختی، شاخص تنوع شانون و تنوع بتای گونه‌های زراعی استان به‌طور معنی‌دار کاهش یافته است. روند کاهشی شاخص شانون گیاهان زراعی استان اصفهان حاکی از کاهش تنوع زیستی محصولات زراعی این استان طی بازه‌ی زمانی مورد مطالعه می‌باشد، به‌طوری‌که مقدار شاخص شانون محصولات زراعی استان از حدود 30/2 در سال‌های ابتدایی دهه‌ی 80 به حدود 15/2 در سال‌های انتهایی آن کاهش یافته است. نتایج نشان داد که کاهش معنی‌دار یکنواختی توزیع سطح زیرکشت در نتیجه‌ی عواملی همچون کاهش معنی‌دار سطح زیرکشت به دلیل بروز خشکسالی‌های مداوم و تغییر کاربری اراضی، دلیل اصلی کاهش تنوع زیستی محصولات زراعی استان اصفهان طی بازه زمانی مورد مطالعه بوده است. براساس نتایج تجزیه‌ی کلاستر نیز شهرستان‌های استان اصفهان از لحاظ شاخص تنوع شانون گیاهان زراعی در 6 گروه جای گرفتند.