تجزیه و تحلیل کاریوتیپی ژنوتیپ‌های بومادران با استفاده از روش‎های آماری چند متغیره

به منظور مطالعه سیتوژنتیکی و تعیین سهم هر یک از صفات کاریوتیپی در ایجاد تنوع شش ژنوتیپ از دو گونه بومادران a. millefolium و a. santolina مورد بررسی قرار گرفت. برای تهیه نمونه کروموزومی مناسب 0.5 سانتی متر نوک ریشه جدا و پس از پیش تیمار تثبیت گردید. بعد از هیدرولیز، اسکواش و در نهایت عکسبرداری و تهیه کاریوتیپ صورت گرفت. عدد پایه کروموزومی در تمام ژنوتیپ‎ها x=9 بود. ژنوتیپ‌های الیگودرز، اردبیل، مشکین شهر دیپلوئید و اراک، ایلام و استهبان تتراپلوئید بودند. براساس جدول دو طرفه استبینز اراک و ایلام در کلاس 1a، اردبیل و مشکین شهر در کلاس 2a و الیگودرز و استهبان در کلاس 1b قرار گرفتند. مقایسه میانگین ها نشان داد که از نظر s، l و t استهبان دارای کمتربن و الیگودرز دارای بیشترین مقدار می‌باشد. در تجزیه به عامل‎ها دو عامل در مجموع بیش از 90.92 درصد از کل تغییرات داده‌ها را توجیه کردند. عامل اول با توجیه 46.65 درصد از تغییرات شامل ضرایب عاملی مثبت و معنی دار برای صفات l/s و ls و ضرایب عاملی منفی و معنی دار برای صفات %f و s/l بود؛ لذا عامل نسبت بازوهای کروموزومی و شاخص‎هازیوارا نامگذاری شد. عامل دوم با توجیه 44.27 درصد ازتغییرات، دارای ضرایب عاملی مثبت و معنی دار برای صفات s، l، t و %rl بود؛ لذا عامل اندازه کروموزوم یا ژنوم نامیده شد. تجزیه خوشه‎ای ژنوتیپ‎ها را در دو خوشه گروه بندی نمود. در تجزیه‎های آماری از نرم افزارهای excel (2007)، photoshop (adobe photoshop cs2) و spss (pasw statistics18) استفاده شد.

Karyotypic analysis of Yarrow (Achillea spp) genotypes using multivariate statistical methods

In order to cytogenetic study were examined six genotypes of Achillea including, A. millefolium and A. Santolina. In this study were done karyotype determination and determination of the traits contribution in variation. To provide appropriate examined samples, after gathering roots, 0.5 cm root tip was removed and then was carried out pretreatment and fixation, respectively. After hydrolysis and squash were done imaging and finally were prepared karyotypes. In all genotypes basic chromosome number was x = 9. Three genotypes Aligoodarz, Ardabil and Meshkinshar were diploid and Arak, Ilam and Estahban were tetraploid. Based on Stebbins method, Arak and Ilam were classified in Class 1A, Ardabil and Meshkinshar in Class 2A and Aligoodarz and Estahban in Class 1B, respectively. Mean comparisons revealed that the Estahban and Aligoodarz had the lowest and highest the value of the S, L and T respectively. In factor analysis, two factors were explained more than %90.92 of the variance. The first factor was explained %46.65 of variance and was correlated positively with the L/S and the LS was correlated negatively with %F and the ratio S/L. Therefore, this factor was named as the arm chromosome ratio arm and Huziwara index. The second factor explained %44.27 of variance and was correlated positively with the S, L, T and %RL. Therefore, this factor was named as the chromosome or genome size. Cluster analysis was classified genotypes into two clusters. In statistical analysis employed software's including, excel (2007), Photoshop (Adobe Photoshop CS2) and SPSS (PASW Statistics18).