خالص سازی و شناسایی نسبی پیگمان کاروتنوییدی Haloarcula sp. IRU1 آرکی بسیار نمک دوست جدا شده از دریاچه نمک ارومیه

یک سویه آرکیایی بسیار نمک دوست و مقاوم به پرتوهای پونیزه کننده گاما و نور فرابنفش به نام haloarcula sp. iru1 که از آب دریاچه ارومیه جداسازی شده قادر به تولید رنگیزه های کاروتنوییدی است. در این تحقیق، ابتدا به منظور استخراج کاروتنویید ها، پس از امتحان روشهای متداول و استفاده از حلالهای مختلف در نهایت، شکستن سلول به کمک پودر شیشه نسبتاً نرم و استفاده از حلالهای استون و هگزان به عنوان بهترین روش انتخاب گردید. سپس جداسازی پیگمانها به روش کروماتوگرافی با لایه نازک انجام شد. بدین منظور، حلالهای مختلف با نسبتهای متفاوت مورد بررسی قرار گرفت و بهترین الگوی جداسازی، با استفاده از حلالهای استون و پترولیوم اتر و به ترتیب با نسبت 35 : 65 به دست آمد. در این حالت شش باند مختلف بر روی پلیت tlc مشاهده شد که بزرگترین و قوی ترین باند در قسمت پایین و با کمترین مقدار rf بود. همچنین در این مرحله، از تعدادی استاندارد کاروتنوییدی برای شناسایی مقدماتی پیگمانها استفاده گردید. بزرگترین باند مشاهده شده بر روی صفحه tlc ( 70 درصد ،17/0 rf-value: ) به عنوان پیگمان اصلی در این باکتری در نظر گرفته شد. سپس جذب نوری پیگمان اصلی در ناحیه طول موجهای 600-300 نانومتر اندازه گیری شد که طیف حاصله و نقاط ماکزیمم به دست آمده نشان دهنده شباهت ساختمانی این کاروتنویید با باکتریوروبرین است. نتایج ft-ir کاروتنویید اصلی نیز شباهت زیادی بین پیگمان کاروتنوییدی اصلی haloarcula sp. iru1 و باکتریوروبرین که دارای 13 پیوند دوگانه کانجوگه و چهار گروه هیدروکسیل نوع سوم است، را نشان می دهد. البته در طیفft-ir کاروتنویید این آرکی علاوه بر مشاهده کششهای مربوط به پیوندهایc_o و o_h در طیف حاصل که به خوبی قابل تشخیص می باشد، کشش نسبتاً ضعیفی نیز مربوط به گروه کتونی نیز قابل مشاهده است. از طرف دیگر، نتایج اسپکتروفتومتری جرمی وزن مولکولی 783 را برای این پیگمان نشان می دهد که 43 دالتون با وزن مولکولی باکتریوروبرین اختلاف دارد. بر طبق اطلاعات به دست آمده از طیف h-nmr، علاوه بر مشخصه های ساختار کاروتنویید باکتریوروبرین، می توان حضور یک گروه متیل کتون را نیز در ساختار این کاروتنویید مورد توجه قرار داد. بنابراین، با توجه به نتایج به دست آمده از طیف سنجیهای انجام شده برای شناسایی پیگمان اصلی در این باکتری پیشنهاد می شود کاروتنویید اصلی این آرکیهالوفیل نیز مانند سایر باکتریهای اکستریم هالوفیل، کاروتنویید باکتریوروبرین می باشد که در این جا به صورت استری شده با گروه استات وجود دارد.