تنوع جمعیتهای زنبور عسل بر اساس نشانگرهای مورفولوژیکی و ریزماهواره (microsatellite) در استان اردبیل

شناسایی و مطالعه تنوع موجود در جمعیتهای زنبور عسل یکی از اهداف مهم در اصلاح نژاد زنبور عسل محسوب می‌شود. بدین منظور 32 نمونه تصادفی از کلنیهای زنبور عسل و عمدتاً در طول تابستان در استان اردبیل جمع آوری گردید. گروه بندی جمعیتها بر اساس صفات کلیدی مورفولوژیک با روش‌ تجزیه خوشه ای به روش حداقل واریانس وارد (ward) کلنیهای مورد بررسی را به چهار گروه مجزا تقسیم نمود. این یافته‌ها جدایی مورفولوژیک نژاد زنبور عسل ایرانی و نژادهای خارجی آن را اثبات کرد. نژادهای وارد شده به این منطقه شامل نژاد ایتالیایی و هیبرید استارلاین در گروههای کاملاً مجزا قرار گرفتند ولی نژاد میدنایت کاملاً از نژاد استارلاین مجزا نشد. استفاده از دو جایگاه ریزماهواره(microsatellite) نشانگر حداقل 2 و حداکثر 4 آلل در هر مکان ژنی بود. تحلیل کلیه پارامترهای حاصل از مطالعه ژنتیک جمعیت و برآورد رابطه فیلوژنتیکی بین جمعیتها با استفاده از روش تجزیه خوشه‌ای نشان داد که میانگین هتروزیگوسیتی مشاهده شده 93/0 و مورد انتظار 53/0 است. بیشترین شباهت ژنتیکی بین نژاد ایتالیایی و استارلاین به میزان 98/0 و کمترین آن بین نژاد میدنایت و ایتالیایی به میزان 57/0 برآورد شد. نتایج این تحقیق نشان داد که نمونههای ایرانی از هیبریدهای میدنایت ، استارلاین و ایتالیایی تفکیک شدند.