شناسایی ترکیبات فیتوشیمیایی و اثرات ضدقارچی اسانس سه جمعیت‌ گلپر(heracleum persicum) از شمال و شمال غرب ایران

گیاه گلپر با نام علمی heracleum persicum desf. ex fischer متعلق به تیره چتریان می‌باشد که به طور گسترده در طب سنتی به عنوان ادویه و طعم‌دهنده‌ غذا، تهیه ترشی و به عنوان ضدکرم، ضدنفخ، اشتها آور و مدر استفاده می‌شود. مطالعه حاضر به منظور بررسی ترکیبات فیتوشیمیایی و اثرات ضدقارچی اسانس سه جمعیت‌ گلپر در شمال و شمال غرب ایران انجام گرفت. در این تحقیق پس از جمع‌آوری بذرهای گیاه گلپر از سه منطقه‌ آینالو، مارمیشو و مشکین‌شهر، اسانس به روش تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر استخراج شد و شناسایی ترکیبات اسانس با استفاده از دستگاه gc-ms صورت گرفت. اثرات ضدقارچی اسانس‌ نیز با تعیین درصد بازدارندگی (mgi) اسانس بر رشد میسلیومی قارچ به روش مسموم کردن محیط کشت با اسانس بررسی گردید. در اسانس جمعیت‌های مورد بررسی 40 ترکیب شناسایی شد که ترکیبات عمده‌ اسانس شامل هگزیل بوتیرات (38/77 تا 43/27 درصد)، ان-اکتیل استات (13/92 تا 28/09 درصد)، هگزیل متیل بوتیرات (3/95 تا 8/01 درصد) و ان-هگزیل هگزانات (5/14 تا 6/97 درصد) بودند. نتایج حاصل از اثر اسانس بر رشد قارچ‌ها نشان داد که اسانس گیاه گلپر دارای اثر بازدارندگی بر علیه رشد میسلیومی قارچ‌های penicillum expansum، aspergillus niger و botrytis cinerea بود و در غلظت‌های 200 و 300 پی‌پی‌ام مانع رشد میسلیومی قارچ b. cinereaشد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که اسانس جمعیت‌های گیاه گلپر با داشتن درصد بالای ترکیبات ترپنوییدی اکسیژنه اثر بازدارندگی بر رشد میسلیومی قارچ‌های مورد مطالعه دارد.

identification of essential oil composition and antifungal effects of three populations of heracleum persicum desf. ex fischer from north and northwest of iran

golpar, heracleum persicum desf. ex fischer., a medicinal plant in the apiaceaefamily, is broadly used in traditional medicine as a spice and food flavor, pickles agentand as an anti-worm, carminative, appetizer, and diuretic agent. this study aimed toevaluate the phytochemical composition and antifungal effects of the essential oils ofthree populations of h. persicum from north and northwest of iran. therefore, seedswere collected from meshkinshahr, marmishu, and aynalu regions and the essentialoils (eos) were extracted by hydrodistillation method using a clevenger type apparatus.the eos components were identified using gc-ms instrument. antifungal effects ofeos was also assessed by determination of the mycelial growth inhibition (mgi) indexusing poison food medium technique. overall, 40 compounds were identified in thestudied eos, among them hexyl butyrate (38.77 to 43.27%), n-octyl acetate (13.92 to28.09 %), hexyl methyl butyrate (3.95 to 8.01%) and n-hexyl hexanate (5.14 to 6.97 %)were the major components. the results of antifungal effects of eos against mycelialgrowth of the tested fungi: aspergillus niger, botrytis cinerea and penicilliumexpansum showed that the mgi index was different among the eos extracted fromdifferent locations. the highest mgi index were belonged to marmisho region,followed by meshkinshahr and ainaloo eos. among the tested fungi, b. cinerea wereidentified as the most sensitive fungus, a. niger were the least sensitive one and p.expansum showed moderate sensitivity to all eos. the results of this study showed thatthe eos of heracleum persicum could be used in the integrated management ofpostharvest diseases of crop plants.