ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی از جمعیت‌های گیاه خارمریم با استفاده از نشانگر‌ مولکولی

خارمریم از خانواده کاسنی، یکی از گیاهان دارویی با خصوصیات دارویی منحصر به فرد در درمان بیماری‌های کبد است که در بسیاری از مناطق ایران رشد می‌کند. در این مطالعه از نشانگر scot برای مطالعه تنوع ژنتیکی 38 نمونه خارمریم از مناطق مختلف استان‌های خوزستان و ایلام استفاده شد. در مجموع 146 قطعه تکثیر شد و 69% از آنها چندشکلی بودند. بیشترین تعداد قطعات تکثیر شده مربوط به آغازگر scot10 با 12 قطعه و کمترین تعداد قطعات تکثیر شده مربوط به آغازگرهای scot22، scot47 و scot55 با شش قطعه بود. متوسط تعداد باند برای هر آغازگر 8.58 و متوسط باندهای چندشکلی 6 بود. محتوی اطلاعات چندشکلی و قدرت تفکیک (picd) بین 0.089 در آغازگر scot22 و 0.219 در آغازگر scot31 با میانگین 0.151 متغیر بود. ماتریس تشابه با استفاده از ضریب جاکارد، تجزیه خوشه‌ای با الگوریتم upgma و تجزیه به مختصات اصلی انجام شد. براساس تجزیه خوشه‌ای، نمونه‌های خار‌مریم به 3 گروه تقسیم شدند. براساس ماتریس تشابه، کمترین شباهت (0.44) مربوط به دو نمونه ایوان و بهبهان، و همچنین بیشترین شباهت (0.92) بین دو نمونه از میان‌آب از یک منطقه جغرافیایی مشابه بود. تجزیه واریانس مولکولی (amova) نشان داد که سطح بیشتری از تنوع به درون جمعیت‌ها (89 درصد) تعلق داشت، درحالی که تنها 11 درصد تنوع در بین جمعیت‌ها مشاهده شد. در نهایت نتایج نشان‌دهنده تنوع زیاد در بین ژنوتیپ‌های مورد مطالعه بود.