بررسی هیستوپاتولوژی ترمیم زخم های عمیق پوستی غیر عفونی با عصاره هیدروالکلی گیاهان مرزه کوهی، بادرنجبویه، سدر، گل ختمی و حنا

ﺑﺎ وﺟﻮد ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ‌ﻫﺎی ﻋﻤﺪه در درﻣﺎن زﺧﻢ، ترمیم ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از چالش های مهم پیش رو ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ. با توجه به خواص آنتی اکسیدانی، ضد میکروبی و ضد التهابی اثبات شده در گیاهان مرزه کوهی، بادرنجبویه، سدر، گل ختمی و حنا، تاثیر این گیاهان ﺑﺮ روﻧﺪ ﺗﺮﻣﻴﻢ زﺧﻢ ﭘﻮﺳﺘﻲ و هم چنین مقایسه با تتراسیکلین در ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﻳﻲ مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه 48 راس رت نر همسان نژاد ویستار در 8 گروه 6 تایی به صورت تصادفی دسته بندی شدند. پس از ایجاد زخم در رت ها، اثر عصاره گیاهان مرزه کوهی، بادرنجبویه، سدر، گل ختمی، حنا از یک سو و پماد تتراسیکلین (کنترل مثبت) از سوی دیگر، بر روند التیام زخم مورد بررسی قرار گرفت. یک گروه به عنوان کنترل و گروه دیگر نیز تحت تیمار مخلوط پنج گیاه قرار گرفتند. بررسی های ماکروسکپی و هیستوپاتولوژی نشان داد که پس از 7 روز (با شدت کمتر) و بعد از 14روز تیمار (تقریبا به طور کامل)، ناحیه درم واپیدرم پوست ترمیم یافته است. بررسی های میکروسکپی تفاوت معنادار را در میزان درصد بهبود لایه درم و اپیدرم پس از 14 روز تیمار (با پمادهای گیاهی)، در مقایسه با گروه کنترل، نشان می دهد (p<0.05). تیمار با عصاره گل ختمی (پس از چهارده روز) ، در روند بهبود ناحیه درم و اپیدرم نسبت به سایر گروه ها چشمگیر تر است. ﻋﺼﺎره گل ختمی به واسطه داشتن ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی، در مقایسه با سایر عصاره ها، در التیام لایه اپیدرم ودرم موثرتر عمل نموده است.