بررسی بیوسیستماتیکی گونه جرد بزرگ Rhombomys opimus Lichtenstein, 1823 (Rodentia: Gerbillinae) ایران

جرد بزرگ بومی بخشی از فون ترکمنستان است که به تدریج از طریق نواحی انتشار به داخل فلات ایران نفوذ کرده است و سپس در نواحی شمال شرقی، شرق و مرکز گسترش یافته است. هدف این پژوهش مطالعه تغییرات درون گونه ای جرد بزرگ و همچنین بررسی زیرگونه های موجود در نواحی مورد مطالعه با استفاده از صفات جمجمه ای است. 10 متغیر جمجمه ای 80 نمونه متعلق به گروه پژوهشی جونده شناسی دانشگاه فردوسی مشهد گردآوری شده ازمناطق سرخس، ترکمن صحرا (غرب، شرق و مرکز)، درگز، بجنورد (رباط قره بیل) ویزد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعات آماری تک متغیره و چندمتغیره نزدیکی جمعیتهای درگز، مرکز وشرق ترکمن صحرا و از سوی دیگر جمعیتهای سرخس، بجنورد وغرب ترکمن صحرا را تایید می کند. نمونه های یزد را می توان به زیر گونه r.opimus sodalis و بقیه جمعیتها را به زیر گونه r.opimus sargadensis نسبت داد.