بررسی جمعیت‌های مختلف منتسب به gammarus lordeganensis با استفاده از روش ریخت‌سنجی هندسی

روش ریخت‌سنجی هندسی یک روش نوین در مطالعه ویژگی‌های ریختی دوجورپایان بویژه در تمایز و تفکیک گونه‌های مختلف جنس gammarus است. از این‌رو این پژوهش با هدف بررسی جمعیت‌های مختلف منتسب به g. lordeganensis در استان چهار محال بختیاری به کمک روش ریخت‌سنجی هندسی انجام شد. برای این منظور از صفحات اپیمرال سوم برای بررسی تفکیک جمعیت‌ها از پنج منطقه مختلف شامل چشمه برم، چشمه گردبیشه، چشمه سیله، چشمه سرداب رستم‌‌آباد واقع در استان چهارمحال و بختیاری استفاده شد. برای نتیجه گیری بهترگونه ی g. parthicus از چشمه سراب عباس آباد در استان مرکزی نیز به مطالعه افزوده شد. برای استخراج داده‌های ریختی از صفحات اپیمرال سوم عکس‌برداری شد. 2 لندمارک و 10 نیمه لندمارک بااستفاده از نرم افزار tpsdig2 بر روی حاشیه‌های عقبی، جلویی و تحتانی صفحات اپیمرال سوم قرار داده شد. داده‌های حاصل پس از آنالیز پروکراست (gpa)، با روش‌های آماری چند متغیره تجزیه به مولفه‌های اصلی (pca)، تجزیه هم‌بستگی کانونیک (cva) و تحلیل خوشه‌ای با استفاده از نرم افزار past مورد تفسیر قرار گرفتند. نتایج نشان داد که جمعیت‌های مورد بررسی از لحاظ شکل صفحه اپیمرال سوم تفاوت معنی‌داری با یکدیگر دارند (0.001>p) و به طور کامل از یکدیگر جدا شدند. شکل صفحه اپیمرال سوم یک صفت تشخیصی مناسب برای شناسایی و تفکیک گونه‌های gammarus شبیه بهم از نظر ریختی است. براساس نتایج این مطالعه می‌توان بیان کرد که سایر جمعیت های منتسب به g. lordeganensis مورد بررسی در این پژوهش به این گونه تعلق نداشته و به وضوح گونه‌های مختلفی از gammarus هستند.

investigation of different populations related to gammarus lordeganensis using geometric morphometric method

the geometric morphometric method is a novel method in the studying of amphipoda morphological characters, especially for the discrimination and separation of the different gammarus species. hence, this research was conducted to study the different populations related to g. lordeganensis in chaharmahal va bakhtiari province using geometric morphometric method. for this purpose, the third epimeron were used to investigate the separation of populations from five different localities, including barm, gerdebishe, sileh and sardabe rostamabad springs in chaharmahal va bakhtiari province. for better conclusion, g. parthicus from sarab abbasabad spring in markazi province was added to this study. photographs were taken from the third epidermal plate (ep3) to extract morphological data. then, two landmarks and 10 semi-landmarks were digitized on the posterior, anterior and inferior margins of the ep3 using the tpsdig2 software. after generalized procrustes analysis (gpa), landmark data were analyzed using principal component analysis (pca), canonical variate analysis (cva) and cluster analysis by past software. the results showed significant differences among the studied populations in terms of the shape of the third epidermal plate (p<0.001). they were completely separated from each other. the shape of the third epimeral plate is a useful discriminating character for the identification of morphologically similar gammarus species. according to the results of this study, it could be stated that the other examined populations attributed to g. lordeganensis in this study are not belong to this species, and there are clearly different gammarus species.