آنالیز ژنتیکی میزان تولید شیر و چربی شیر در دوره های مختلف شیردهی گاوهای هلشتاین ایران با استفاده از مدل های مناسب

در این تحقیق به منظور تعیین ساختار مناسب کو (واریانس) ژنتیکی دو صفت میزان تولید شیر و چربی شیر در پنج دوره شیردهی گاوهای هلشتاین ایران از رکورد 53138 راس دام از 1510 پدر و 48350 مادر استفاده شد. این داده ها طی دو سال 1385-1384 توسط مرکز اصلاح نژاد دام کشور از 436 گله در استان های مختلف جمع آوری شده بود. رکورد های تولید شیر در دوره های 1 تا 5 به ترتیب برابر بود با 50578، 35970، 24337، 15445 و 8012 کیلو گرم و رکورد های مربوط به چربی شیر در دوره های 1 تا 5 به ترتیب برابر با 19463، 17935، 14451،10729 و 6322 کیلو گرم بود. برای تعیین بهترین مدل آنالیز ژنتیکی این دو صفت در دوره های مختلف شیردهی از مدل های چند متغیره معین، نامعین و همچنین مدل تکرارپذیری استفاده شد. در تحقیق حاضر به منظور بررسی اهمیت اثرات ثابت و تصادفی از مدل یک متغیره استفاده شد. در این مدل اثرات عوامل ثابت شامل سال تولد، ماه تولد، ماه زایش، دفعات دوشش، استان و اثر گله-سال-فصل زایش بر صفات تولید شیر و چربی شیر معنی دار بودند. اﺛﺮ ژﻧﺘﻴﻜﻲ اﻓﺰاﻳﺸﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻨﻬﺎ اﺛﺮ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﻣﻬﻢ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﻣﺪل ﻫﺎی ﭼﻨﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮه ﺑﺎ روش bic ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ و ﻣﺪل ﺳﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮه ﺑﻪ دﻟﻴﻞ داﺷﺘﻦ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان bic ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﺪل ﺑﺮای آﻧﺎﻟﻴﺰ ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﻫﺮ دو ﺻﻔﺖ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺪل ﻫﺎ ازﺟﻤﻠﻪ ﻣﺪل ﭼﻨﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮه ﻧﺎﻣﻌﻴﻦ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ. ﺑﺎاﻳﻦ ﻣﺪل، وراﺛﺖ ﭘﺬﻳﺮی ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﻴﺮ در ﭘﻨﺞ دوره ﺷﻴﺮدﻫﻲ، ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ 0/21، 0/15،0/12، 0/11و 0/11 و ﺑﺮای ﭼﺮﺑﻲ ﺷﻴﺮ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ 0/15، 0/12، 0/11، 0/09 و 0/09 ﺑﻮد. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﺪل ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﻴﺮ و ﭼﺮﺑﻲ ﺷﻴﺮ در دوره ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻴﺮدﻫﻲ ازﻧﻈﺮ ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﺳﻪ ﮔﺮوه (ﺻﻔﺖ) ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﻴﺮ و ﭼﺮﺑﻲ ﺷﻴﺮ در دوره ی اول، ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﻴﺮ و ﭼﺮﺑﻲ ﺷﻴﺮ در دوره ی دوم و ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﻴﺮ و ﭼﺮﺑﻲ ﺷﻴﺮ در دوره ﻫﺎی ﺑﻌﺪی ﺷﺎﻣﻞ (دوره ی ﺳﻮم، ﭼﻬﺎرم و ﭘﻨﺠﻢ) ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ. ﻟﺬا اﺳﺘﻔﺎده از رﻛﻮرد ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﻴﺮ و ﭼﺮﺑﻲ ﺷﻴﺮ در دوره ﻫﺎی دوم و ﺳﻮم ﻋﻼوه ﺑﺮ دوره ی اول ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺻﺤﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﮔﺎوﻫﺎی ﻫﻠﺸﺘﺎﻳﻦ اﻳﺮان ﮔﺮدد و ﭼﻮن ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﺑﻴﻦ ﺳﻪ دوره آﺧﺮ ﺷﻴﺮدﻫﻲ ﺑﺮاﺑﺮ 1 ﺑﺮآورد ﺷﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﺳﺘﻔﺎده از رﻛﻮردﻫﺎی ﺑﻌﺪ از دوره ی ﺳﻮم ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺻﺤﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.

Genetic analyses of milk and fat yields measured at different lactation of Iranian Holstein cows using appropriate models

In this study, to determine the appropriate genetic co (variance) structure across ages of milk production and fat milk in the Iranian Holstein cows during five lactation using 53138 records originated from 1510 sires and 4835 dams. This data were collected by Iranian Animal Breeding Center from 436 herds. This cattle were born in two years: 2005 and 2006 in country varies provinces. The milk production records in the first to fifth lactation respectively were 50578, 35970, 24337, 15445 and 8012. The fat milk records were 19463, 17935, 14451, 10729 and 6322 respectively. To determine the best model for genetic analysis, univariate, bivariate and multivariate models was used. The fixed effect including birth year, birth month, calving year, age, number of milking, state and herdcalving yearseason and animal effects as the only random effect was considered. The result of multivariate models was examined by BIC method. A model that attributes the milk production and fat milk in to 3 different groups including 1sth lactation, 2nd lactation, 3rd, 4th and 5th lactation was the best model for the genetic analysis of both traits in Iranian Holstein cows. With this model, heritability for milk production in five lactation, respectively, 0.21, 0.15, 0.12, 0.11 and 0.11 and for fat milk respectively, 0.15, 0.12, 0.11, 0.09 and 0.09 were evaluated.