اثر ژنوتیپ‌های مختلف گیاه کلزا بر شایستگی شته مومی کلم brevicoryne brassicae (hemiptera: aphididae)

شته مومی کلم brevicoryne brassicae از آفات مهم کلزا در جهان می‌‌باشد. در این پژوهش، فراسنجه‌های جدول زندگی و دوره رشد و نمو شته مومی کلم روی ژنوتیپ های مختلف کلزا شامل اکاپی، لیکورد، هایولا 401، هایولا 308 بررسی شد (دمای 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی). داده‌ها بر اساس جدول زندگی دوجنسی و نرم افزار رایانه‌ای twosex-mschart تهیه وآنالیز شد. نتایج نشان داد ژنوتیپ‌ هایولا 308 و بخصوص زرفام بطور معنی‌دار باعث کاهش فراسنجه‌های rm ، r0 ، grr، λ در شته مومی کلم b. brassicaeشدند. میزان rm ، r0 ،grr ، λ برای شته مومی کلم روی ژنوتیپ‌ هایولا 308 به ترتیب 0.01±0.22 ماده/ماده/روز، 2.07±10.56 ماده/ماده/نسل، 2.86±26.24 ماده/ماده و 0.02±1.24 روز1 و روی ژنوتیپ‌ زرفام به ترتیب 0.02±0.17 ماده/ماده/روز ، 1.43±6.51‌ ماده/ماده/نسل، 1.64±16.49 ماده/ماده و0.02±1.19 روز1 بدست آمد. نوع ژنوتیپ کلزا بر میانگین مدت زمان یک نسل (t) شته مومی کلم اثر معنی دار نداشت. کمترین میزان باروری شته بطور‌معنی‌دار روی ژنوتیپ زرفام به میزان 0.98±12.18 ماده محاسبه شد. طول عمر افراد کامل شته روی دو ژنوتیپ اکاپی (0.87±14.43 روز) و لیکورد (0.86±14.43 روز) به‌طور‌ معنی‌دار از دو ژنوتیپ هایولا 308 (0.70±10.60 روز) و زرفام (0.64±10.71 روز) بیشتر بود. در کل، نتایج نشان‌دهنده وجود مقاومت ژنوتیپ هایولا 308 و بخصوص زرفام نسبت به شته b. brassicae بود که این مساله می‌تواند برنامه‌های مدیریت تلفیقی را برای کنترل شته مومی کلم ارتقاء بخشد.