واکاوی کارآمدی و کارکرد سیاسی دولت عدالت‌خواه با ایده مرکزی بازگشت به آرمان‌‌ها و نگرش‌‌های دهه اول انقلاب

یکی از مهم‌ترین موضوعات و وظایف دانش‌‌سیاسی بررسی میزان کارآمدی دولت‌‌های مختلف است. این وظیفه در راستای ارتقاء سطح کارآمدی دولت‌‌ها ایجاد شده تا از دانش ضمنی دولت‌‌ها به دانش صریح در قلمرو کارآمدی دولت‌‌ها دست یابیم. در این راستا، مسئله پژوهش حاضر بررسی میزان کارآمدی سیاسی دولت عدالتخواه (1384-1392) است؛ دولتی که دولت‌‌های پیشین را «دگر» خود و جریان انحرافی (انحراف از انقلاب و اسلام) معرفی کرد و درعوض خود را ناجی، حافظ دین و استقلال کشور قلمدا کرد. سوال پژوهش این است‌‌که آیا دولت عدالتخواه با ایده مرکزی بازگشت به آرمان‌‌ها، توانسته میزان قابل قبولی از کارآمدی و کارکرد سیاسی را به نمایش بگذارد؟ روش پژوهش انتقادی بوده و بر این فرضیه استوار است که، اگرچه دولت‌‌عدالتخواه از عملکرد خود دفاع می‌‌کند و آن ‌‌را موفق می‌‌داند، ولی میان چرخش انتخاباتی مردم از دولت‌‌عدالتخواه به دولتی دیگر، رابطه معناداری وجود دارد که حکایت از عدم موفقیت عملکردشان نسبت به برنامه‌‌های توسعه کشور، و نیز نسبت به مقایسه با عملکرد کشورهای توسعه‌‌یافته دارد. یافته‌‌های پژوهش نیز حاکی از آن است که دولت‌‌عدالتخواه دارای کارنامه موفقی در کارکرد سیاسی نیست؛ زیرا اگرچه با شعار عدالت‌‌گستری، مهرورزی، خدمتگزاری، مبارزه با تبعیض، فساد، توزیع فرصت‌‌ها و بهبود وضع معیشت عموم مردم به حکومتداری پرداخت، ولی نه‌‌تنها دستان سیاست‌‌مداران این دولت پاک نبود، بلکه ناپاکی و ناکارآمدی آنان در قضایای مختلف، صدمات جبران‌‌ناپذیری را بر جامعه وارد کرد؛ زیرا با ربودن اعتماد و رضایتمندی مردم نسبت به دولت، نه‌تنها موجب چرخش مردم از دولت عدالتخواه شد، بلکه بخشی از سرمایه اجتماعی را با خود بر باد داد.

examining the efficiency and political function of the justice-seeking government with the central idea of returning to the ideals and perspectives of the first decade of the revolution

one of the most significant subjects and responsibilities of political science is assessing the efficiency levels of various governments. this responsibility aims to elevate the efficiency standards of governments by transforming implicit governmental knowledge into explicit knowledge within the domain of governmental efficiency. in this regard, the present study addresses the issue of evaluating the political efficiency of the justice-seeking government (2005–2013); a government that portrayed previous administrations as its &other& and as a deviant current (a deviation from the revolution and islam), while presenting itself as the savior and guardian of religion and national independence. the research question is: has the justice-seeking government, with its central idea of returning to the ideals, managed to demonstrate an acceptable level of efficiency and political function? the research method is critical and is based on the hypothesis that, although the justice-seeking government defends its performance and considers it successful, there exists a significant relationship between the electoral shift of the populace from the justice-seeking government to another administration, indicating the failure of its performance concerning the country’s development programs and in comparison, with the performance of developed nations. the research findings also suggest that the justice-seeking government does not possess a successful record in political function; because, despite governing with slogans of expanding justice, compassion, service, combating discrimination and corruption, distributing opportunities, and improving the livelihood of the general populace, not only were the hands of its politicians not clean, but their impurity and inefficiency in various matters inflicted irreparable damages upon society; as they eroded public trust and satisfaction with the government, leading not only to the public’s shift away from the justice-seeking government but also to the squandering of a portion of social capital.​