آسیب‌‌شناسی دوستی با کفار در جامعۀ اسلامی و راه‌های برون‌‌رفت آن بر اساس سوره ممتحنه با روش تحلیل مضمون

هدف پژوهش حاضر آسیب‌‌شناسی دوستی با کفار در جامعۀ اسلامی و راه‌های برون‌‌رفت آن براساس سوره ممتحنه و با روش تحلیل مضمون می‌باشد. برای کشف مضامین سوره با روش تحلیل محتوا، با مراجعه به آیات و واژگان آن،‌ مضامین پایه، مضامین سازمان‌‌دهنده، مضامین عام و مضمون نهایی، استخراج گردیده و مشخص شد که مضامین عام و حاکم بر سوره، عدم دوستی با کفار و پیروی از احکام الهی در روابط با آنان و مسلمانان بوده و برگرفته از همین مهم،‌ مضمون نهایی آن، خودباوری و عدم اعتماد به دشمن معرفی شده است. لذا جامعۀ اسلامی در همین راستا و با توجه به زمینه‌‌ای چون برائت‌‌جویی، در فرایند شکل‌‌گیری دارای آسیب‌‌های اخلاقی متفاوتی مانند غلبه روابط عاطفی در برائت و افراط در برائت‌‌جویی در عرصه سیاسی-اجتماعی بوده است که خدای متعال برای رهایی جامعه اسلامی از آنها، راهکارهایی مانند الگوگیری از حضرت ابراهیم(ع) و عدالت‌ورزی برای برون‌‌رفت از آنها را بیان کرده است.

The Pathology of Friendship with Kuffār(Disbelievers) in Islamic Society and the Resolutionsfor That Based on Sūrah MumtahinahUsing Thematic Analysis

The purpose of the present study is to review the pathology of friendship with Kuffār (disbelievers) in the Islamic Society and finding resolutions for that based on Sūrah Mumtahinah using thematic analysis. The basic, organizing, general, and final themes in Sūrah Mumtahinah were extracted from the Qur’anic verses and vocabularies in order to discover the themes using thematic analysis. It was determined that the dominant general themes in this Sūrah discourage friendship with disbelievers and encourage obedience to the divine rules in terms of relationship between Muslims and Kuffār. Accordingly, the final theme that is selfesteem and distrust to the enemy was introduced. Moreover, in this regard and with respect to Birā’at jūyī (loathing), the Islamic society faces various moral damages such as the domination of sentiments and extremism in politicalsocial domains so for releasing the Islamic society from such challenges, God Almighty has stated some guidelines like the model of Majesty Ibrāhīm (s) and justice to resolve this problem.