رابطه‌‌ی حق آزادی با جهاد ابتدایی

از جمله‌‌ حقوق انسان که در عموم مکاتب اخلاقی و حقوقی مورد توجه قرار گرفته، حق آزادی است که براساس آن، نمی‏توان عقیده‏ای را بر کسی تحمیل کرد. این حق در شماری از آیات قرآن نظیر آیه‌‌ی «لا اکراه فی الدین» نیز مورد تاکید قرار گرفته است. با این‌‌حال برخی مدعی‏ اند که آزادی عقیده با حکم جهاد ابتدایی منافات دارد. پژوهش حاضر با تکیه بر سه نکته، تنافی آزادی عقیده با جهاد ابتدایی را مورد نقد قرار داده است که عبارتند از: 1. نادرستی معیار قراردادن فتوحات اسلامی در تحلیل جهاد ابتدایی؛ 2. توجه به برداشتن موانع دین‏ باوری به‌‌عنوان هدف اساسی جهاد ابتدایی؛ 3. عدم تلازم جهاد ابتدایی با اجبار در دین‏داری. روش پژوهش توصیفی و تحلیلی بوده و یافته‌‌ها نشان می‌‌دهد، از آن‌‌جا که هدف اسلام از تشریع جهاد ابتدایی، کنار زدن سیطره‌‌ی حاکمان بر مردم برای پذیرش آزادانه‌‌ی دین است، و از سویی دیگر، مخاطبان را در ماندگاری بر دین خود آزاد می‏ گذارد، جایی برای شبهه‌‌ی تنافیآزادی عقیده با حکم جهاد ابتدایی باقی نمی‏ ماند.