از دانش تا حکمت: یک نگرش اسلامی
|
|
|
|
|
نویسنده
|
گلشنی مهدی
|
منبع
|
سياست متعاليه - 1397 - دوره : 6 - شماره : 20 - صفحه:7 -24
|
|
|
چکیده
|
پیشرفتهایی که در دویست سال گذشته در علوم فیزیکی و زیستی حاصل شده، شناخت ما از جهان را به نحو بیسابقهای افزایش داده است. همچنین، پیشرفت در ابعاد کاربردی علم، توان زیادی برای استفاده از طبیعت و کنترل اذهان بشری، به انسان بخشیده است. اما نتایج علم و فناوری برای بشر، هم سودمند و هم زیانبخش بوده است؛ برای مثال، دانش علمی و فنی، وسایل رفاه بشری را بیشتر کرده و استاندارد حیات را بهطور چشمگیری بالاتر برده است، اما از سوی دیگر، این دانش برای نابودی انسانها و تخریب محیط زیست نیز بهکار رفته است، و سنگینی شرور آینده بشریت را تهدید میکند. به نظر ما بروز این شرور ناشی از جدایی دانش از حکمت است و ریشه آن را در حاکمیت جهانبینی سکولار بر جوامع علمی معاصر است. امروزه، اولویت تحقیقات علمی بر تامین امیال جوامع علمی یا قدرتمندان است، و جدایی دانش از حکمت باعث ایجاد اضطراب، عدم احساس امنیت، و تضعیف اخلاق و معنویت شده است. عالمان معتقد به این جهانبینی، به نتایج کار خود قانعاند و فراموش میکنند که علم باید در خدمت انسانها باشد، نه وسیله استثمار آنها. اما در یک زمینه خداباورانه، علم همراه با حکمت است و برای حل مسائل بشری و جوامع انسانی بهکار میرود؛ هدفی که رضایت خداوند و سعادت بشر در آن است. در این بینش، طبیعت، ودیعه الهی تلقی میشود که بشر وظیفه دارد آن را حفظ کند. پس همه برنامههای مربوط به پیشرفتهای علمی و فناورانه باید با نظم خدادادی هماهنگی داشته باشد و نیازهای مشروع افراد بشر و جوامع انسانی را برآورده کند.
|
کلیدواژه
|
تشنگی قدرت و ثروت، دغدغههای بنیادی انسانی، حکمت، فقدان کلنگری، ملاحظات اخلاقی
|
آدرس
|
دانشگاه صنعتی شریف, ایران
|
پست الکترونیکی
|
mehdigolshani@yahoo.com
|
|
|
|
|