مقایسه شاخص های زیست محیطی موازنه و کارایی نیتروژن در تولید زعفران و گندم

بهبود کارایی استفاده از منابع در بوم نظام های زراعی، ضمن کاهش خطرات زیست محیطی، افزایش تولیدات کشاورزی را در پی دارد. به منظور بررسی شاخص های موازنه و کارایی نیتروژن در زراعت گندم و زعفران، تحقیقی در شهرستان قاینات واقع در استان خراسان جنوبی انجام شد که در آن 50 مزرعه گندم و 48 مزرعه زعفران در طی سال زراعی 91-1390 مورد بررسی قرار گرفتند. محاسبه این شاخص ها با استفاده از دستورالعمل سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (oecd) صورت گرفت. بدین منظور، اطلاعات لازم از قبیل میزان بذر و بنه، کود مصرفی، میزان تولید و سطح زیر کشت گندم و زعفران، از طریق پرسشنامه و ضرایب مورد نیاز از منابع مختلف جمع آوری شد. نتایج نشان داد که شاخص های موازنه و کارایی نیتروژن در هر دو محصول بین بخش های مختلف منطقه مورد بررسی تفاوت معنی داری داشتند. بیشترین کارایی نیتروژن در محصول گندم در بخش نیمبلوک (63/88 درصد) و برای محصول زعفران در بخش سده (03/18 درصد) به دست آمد. هم چنین بین دو محصول از نظر شاخص های موازنه و کارایی نیتروژن اختلاف ‏معنی‏دار مشاهده شد، به صورتی که گندم کارایی نیتروژن بالاتری نسبت به زعفران نشان داد و منشا این اختلاف، تفاوت در میزان کود دامی مصرفی در دو محصول بود. بین سنین مختلف مزارع زعفران از نظر موازنه و کارایی نیتروژن اختلاف معنی داری وجود نداشت. هم چنین نتایج نشان داد که بین شاخص های موازنه و کارایی نیتروژن همبستگی منفی و معنی داری وجود دارد.