ریزپوشانی عصاره آبی زعفران به دو روش خشک کردن پاششی و انجمادی با هدف کاربرد در نوشیدنی

امروزه استفاده از رنگدانه‌های طبیعی در موادخوراکی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. کروسین زعفران به عنوان یک رنگدانه ی طبیعی به دلیل بالا بودن میزان غیراشباعیت در معرض تجزیه اکسایشی و تخریب قرار دارد که به منظور پایداری آن فرآیندهایی مانند ریزپوشانی مورد توجه است. دراین تحقیق از مالتودکسترین به عنوان حامل برای ریزپوشانی عصاره آبی زعفران به روش خشک کردن پاششی و انجمادی استفاده شد و خصوصیات آن با نمونه ی شاهد مقایسه گردید. نتایج نشان داد که میزان رطوبت در نمونه‌های خشک شده به روش پاششی و انجمادی نسبت به نمونه ی شاهد کاهش معنی داری داشت. مقدار فعالیت آبی نیز در نمونه ی پاششی بیشتر از نمونه ی انجمادی بود. با افزودن مالتودکسترین، مقدار دانسیته توده در هردو نمونه ی خشک کن انجمادی و پاششی کاهش یافت که این کاهش در نمونه ی انجمادی به طور معنی داری بیشتر از نمونه ی پاششی بود. اثر روش خشک کردن بر روی حلالیت پودرهای خشک شده معنی دار نبود. میزان آنتوسیانین در نمونه ی خشک شده به روش انجمادی به طور معنی داری بیشتر از روش پاششی بود. نتایج ارزیابی حسی نوشیدنی حاصل از تیمارها نیز نشان داد که در کلیه ی پارامترها، ارزیابان امتیاز بالاتری به نمونه نوشیدنی با پودر خشک شده به روش انجمادی دادند. به طور کلی اگرچه نمونه ی شاهد در برخی خصوصیات مانند میزان آنتوسیانین و ترکیبات موثره از نمونه های ریزپوشانی شده امتیاز بالاتری داشت اما با توجه به حفظ ترکیبات موثره ی زعفران و پایداری آن طی ریزپوشانی، می توان ریزپوشانی به روش خشک کن انجمادی را در این تحقیق برتر از روش پاششی دانست.

microencapsulation of saffron aqueous extract by two methods of spray drying and freeze drying with the aim of using in drinks

introduction: nowadays, according to the growing concerns of using synthetic colors in food, the use of natural pigments is of particular importance. saffron crocin is one of the valuable natural coloring compounds with favorable coloring properties, which is subjected to decomposition and destruction more than other water-soluble carotenoid pigments due to its high degree of unsaturation. for the purpose of oxidative stability of compounds such as crocin, methods such as encapsulation are important to preserve it during processing. due to its high solubility and low viscosity, maltodextrin is one of the most important and widely used carrier compounds used in the drying process of fruit and vegetable extracts. in this research, maltodextrin was used as a carrier for encapsulation of the effective compounds of saffron by spray drying and freeze-drying methods, and the physicochemical characteristics of both types of powder obtained were compared with the control sample. materials and methods: sargol saffron was purchased from mashhad market and maltodextrin (de = 18-20) was obtained from sigma company. for extraction, ground saffron was mixed with distilled water in a shaker incubator for 16 hours, and then the mixture was placed in a rotary evaporator at 55 degrees celsius for concentration. in order to prepare encapsulated samples, 10% maltodextrin was first prepared and mixed well with 250 ml of aqueous saffron extract. then, the prepared solutions were dried with a spray dryer at an inlet air temperature of 180 degrees celsius and a feeding pump speed of 10 ml/min, and once again using freeze dryer. the control sample without maltodextrin coating was also freeze-dried. after preparing the treatments, moisture, water activity, mass density, determination of effective saffron compounds, solubility, total anthocyanin content was performed on them and finally, saffron syrup was prepared with the formula of 1% powder of each sample and 4% sugar for sensory evaluation by the method of 5 hedonic points. results and discussion: the results showed that the amount of moisture and water activity of the powders prepared by freeze drying method was significantly lower and was 2% and 0.15 respectively (p<0.05). also, the effective ingredients of the control sample were more than the encapsulated samples by spray drying and freeze-drying methods, and the freezing samples retained higher crocin and picrocrocin than safranal. on the other hand, the higher density (202 kg/m3) of the control sample and its lower solubility (85%) were significantly evident among the treatments. the amount of total anthocyanin in the control sample was the highest (172 mg/100gr), and the encapsulated sample using the freeze-drying method retained higher anthocyanin than the spray drying method. the sensory evaluation of the prepared syrups also indicated a better general acceptance of the syrup prepared with frozen sample compared to the syrup prepared sprayed sample.