اثرغلظتهای اسید جیبرلیک و وزن بنه مادری بر فعالیت آنتی اکسیدانی و میزان متابولیت های ثانویه زعفران(crocus sativus l.)

به منظور بررسی تاثیر غلظت‌های هورمون ‌پاشی با اسید‌جیبرلیک و وزن بنه مادری بر برخی صفات بیوشیمیایی و مواد موثره زعفران،آزمایشی در سال 96-1395 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بیرجند اجرا گردید. تیمار‌های آزمایش شامل دو سطح اسید‌جیبرلیک (صفر و 20 پی‌پی‌ام) و سه سطح وزن بنه (4 0.1، 8 1.4 و 12 1.8 گرم) با سه تکرار بودند. صفات مورد بررسی شامل: میزان آنتوسیانین گلبرگ و کلاله، فعالیت آنتی اکسیدانی، فنول، کروسین، پیکروکروسین و سافرانال کلاله زعفران بودند. نتایج بیانگراثر معنی‌دار تیمار‌های مورد بررسی، بر فعالیت آنتی‌اکسیدانی کلاله و گلبرگ و مواد موثره زعفران بود. بیشترین میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی (5.39 درصد) در تیمار مصرف اسید‌جیبرلیک بدست آمد، اما وزن بنه تاثیری بر فعالیت آنتی‌اکسیدانی نداشت. همچنین بیشترین میزان آنتوسیانین کلاله و گلبرگ (به ترتیب1.31 و 0.96میلی‌گرم بر صد گرم وزن خشک) از تیمار بنه‌های با وزن 12 1.8گرم و کمترین ( به ترتیب 039.1 و 679 / 0میلی‌گرم بر صد گرم وزن خشک) از بنه های با وزن 4 1.0 گرم بدست آمد، هر چند تیمار ‌اسید‌جیبرلیک تاثیری بر میزان آنتوسیانین گلبرگ نداشت. میزان فنول با مصرف اسید‌جیبرلیک افزایش داشت، بطوریکه بیشترین میزان فنل (627.0میلی‌گرم در صد گرم وزن خشک) از بنه‌های با وزن 12 8.1گرم و کمترین آن از بنه‌های با وزن 4 0.1حاصل شد. نتایج مواد موثره زعفران نیز نشان داد که بالاترین مقدار سافرانال (32.56 درصد) و پیکروسین (19.58 درصد) در تیمار مصرف اسید‌جیبرلیک مشاهده شد. همچنین اثر بر‌همکنش اسید‌جیبرلیک و وزن بنه بر میزان کروسین زعفران معنی‌دار گردید. بیشترین میزان کروسین (6.152درصد) از بر‌همکنش تیمار وزن بنه 12 1.8 گرم و مصرف اسید جیبرلیک بدست آمد. نتایج این تحقیق بیانگر اثرات سودمند کاربرد اسید‌جیبرلیک و بنه‌های بزرگتر بر بهبود صفات بیوشیمیایی و مواد موثره زعفران بود.

effects of different gibberellic acid levels and corm weight on antioxidant activity and secondary metabolites of saffron (crocus sativus l.)

the effects of applications of gibberellic acid hormone (ga) and mother weight corm on antioxidant activities and components of saffron were evaluated under field conditions. treatments were tow levels of gibberellic acid (0 and 20 ppm) and three mother corm weights (0.1 4, 4.1 8 and 8.1 12 g).the experiment was designed as factorial arrangement based on randomized complete block design with three replications at the research station of faculty of agriculture university of birjand during growing season of 2016 2017.traits including antioxidant activity, anthocyanins, phenols, crocin, picrocrocin and safranal of saffron. the results indicated that treatments had significant effect on antioxidant activity of stigma and petals. the highest antioxidant activity (39.5%) was found in gibberellic acid, but corm weight had no effect on this trait. also, the highest anthocyanins (stigma and petal) was recorded from corm weight 8.1 12 g (1.31 and 0.96 mg / 100 g dry weight) and the lowest was obtained from corm weight 0.1 4 g (1.039 and 0.679 mg/100 g dry weight, respectively). although, gibberellic acid treatment had no effect on the anthocyanins of petal. total phenol increased with the use of gibberellic acid, the highest phenol (0.627 mg /100 g dry weight) was obtained from corm weight 8.1 12 g and the lowest was obtained from corms weight 0.1 4 g. the highest levels of safranal (32.56 %) and picrocrin (58.19%) were observed from gibberellic acid treatment. also, the interaction between gibberellic acid and corm weight was significant on crocin content .the highest crocin (152.6%) was obtained from corm weight of 8.1 12 g and gibberellic acid. the beneficial effects of the use of gibberellic acid and high corm weight on the improvement of biochemical traits and effective saffron substances