بهینه سازی القای کالوس جنین‏زا و باززایی غیرمستقیم در زعفران (crocus sativus l.)

زعفران گیاهی تریپلوئید و عقیم بوده که تکثیر آن فقط از طریق رویشی انجام می‌شود، لذا بهبود خصوصیات زراعی آن توسط روش های اصلاح کلاسیک با محدودیت همراه است. فن آوری کشت بافت ابزاری مناسب برای کمک به بهبود خصوصیات زراعی می‌باشد. هدف از این تحقیق دستیابی به روشی مناسب برای القاء کالوس جنین‏زا و باززایی غیرمستقیم بر روی قطعات بنه‏ زعفران زراعی بود. آزمایش اول به منظور برای القاء و کشت کالوس بصورت فاکتوریل با سه فاکتور شامل؛ نوع ریز نمونه (در چهارسطح) و دو تنظیم کننده رشد 2,4 d و bap هرکدام در سه سطح (1، 2 و 3 mg/l)، در قالب طرح کاملا تصادفی در 5 تکرار اجرا گردید. نتایج حاکی از این بود که قطعات حاصل از ریزبنه های تشکیل شده بر روی بنه های مادری بیشترین درصد کالوس (94.27 درصد) را در مقایسه با انواع دیگر ریزنمونه ها تشکیل دادند. محیط کشت ms حاوی (mg/l 2) 2,4 d و mg/l) 2) bap بهترین محیط برای تشکیل و رشد کالوس (74 درصد) در قطعات بنه بود. برای تولید کالوسهای جنینزا، کالوسهای به محیط کشت ms‌ حاوی (mg/l 0.5)2,4 d و( mg/l 3)bap منتقل و واکشت شدند. به منظور نمو جنین یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تکرار در محیط‏های کشت در دو سطح (نیم غلظت ms و کامل ms) بدون هورمون و یا محتوی 6% ساکارز و یا محتوی (mg/l 1)aba منتقل و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد بهترین محیط برای نمو جنین محیط ms کامل محتوی( mg/l 1) aba بود. سپس کالوس‏های دارای جنین های نمو یافته به منظور رشد و تمایز بیش‏تر به محیط کشت کامل ms محتوی 6% ساکارز منتقل شدند، و مشاهدات نشان داد کالوس‏هایی که در محیط کشت کامل ms محتوی ( mg/l 1)aba قرار داشتند، بهترین واکنش را به باززایی نشان دادند.

optimization of embryogenic callus induction and indirect regeneration in saffron (crocus sativus l.)

saffron is a sterile triploid plant which is propagated by a daughter corms from the mother corm, thus improving its agronomic characteristics has been limited using conventional plant breeding. tissue culture technology is a useful tool to improve crop characteristics. the purpose of this research is to find the appropriate protocol for the induction of callus in parts of saffron corms. a factorial experiment was carried out with plant growth regulators 2,4 d and bap, at three levels (1, 2 and 3 mg/l) each, with 5 replications in a completely randomized design. the control samples had no any kind of growth regulator. these results indicate that ms culture medium supplemented with 2 mg/l 2,4 d and 2 mg/l bap was the best culture medium for callus growth and formation. the purpose of this study was to achieve a suitable protocol for inducing embryogenic callus and indirect regeneration in saffron. to achieve this, an experiment was conducted in a completely randomized design with four replications using two growth regulators of 2,4 d, 0.5 mg/l, and bap at three levels of 3, 4 and 5 mg/l. observations showed that there were no significant differences between treatments. then, these calluses were sub cultured into two different levels of ms medium (half strength ms and complete ms) without aba with 3% and 6% sucrose, and with 1 mg/l aba. the factorial experiment was conducted in a completely randomized design with 6 replications to examine embryo development. the results showed that the best medium for embryo development was complete ms medium containing 1 mg/l aba. finally, in order to growth and differentiation, these calluses were transferred to a ms medium with 6% sucrose. the observations indicated that calluses in full ms medium containing 1 mg/l aba, showed the best reaction to regeneration.